22. Յուլեան Տօմարի սկզբունքը

Ընդունուած է, որ Յուլեան տօմարի 352 թուականը եղել է նահանջ տարի, որից բխում է, որ այդ տօմարը սկսուել է հենց 366-օրեայ նահանջ տարով, եւ յաջորդ երեք 365-օրեայ տարիներում ժամանակի աւելցուկը կրճատուել է:

Յուլեան տօմարը նկատի չի ունեցել 128-ական տարիների միօրեայ առաջխաղացումը: 351 թուականին Յուլեան տօմարի աւելցուկը (ժամանակից առաջ անցումը) եղել է 236544վ., մօտաւորապէս 3 օր, իսկ 352 թուականին 302016վ., մօտ 4 օր: Այսինքն 351-352 թուականներին դա ՛՛ժամանակից՛՛ առաջ է անցել 3-4 օրով, ինչը պատճառ է դարձել գիշերահաւասարների, տօնական օրերի դիրքի, հողատնտեսական աշխատանքների սկզբի եւ աւարտի հետ տօմարի անհամապատասխանութեանը: Նոյն պատճառներով էլ Անդրէաս Բիւզանդացին (իմաստասէրը) 352 թուականին ստիպուել է 352 թուականից մինչեւ 551թ. ներառեալ 200-ամեայ մի նոր զատկացոյց կազմել: Յաջորդող 552 թուականից 561թ.-ը, 9 տարի տիրել է տօմարային ու տօնացուցային խառնաշփոթ: 561 թուականին Էաս Աղեքսանդրեացին կազմել է 532 տարուայ մի աղիւսակ, որով առաջնորդուել են քրիստոնեայ եկեղեցիները, մինչեւ Գրիգորեան նոր տօմարի յայտնուելը 1582 թուականին: Ըստ հայր Գեվորգ Սերայդարյանի` վերջինս «1 օրվա տարբերություն (է տալիս – Մ.Ն.) 3280 տարվա ընթացքում»:⁶⁵⁸658. Գեվորգ Սերայդարյան, «Եկեղեցական Տոմարագիտություն», էջ 119:

Իրականում Հռոմի Պապ Գրիգորիոս XIII-ի օրերում Յուլեան տօմարը 10 օրով ետ էր մնացել բնութեան օրինաչափութիւններից: Նրա կազմակերպած գիտաժողովի մասնակիցները գտել են 128 տարիների օրէնքը՝ սակայն չեն կարողացել արմատական մի լուծում տալ երեւոյթին: Նախ գիտաժողովը որոշել է 10 օրերի բացը վերացնել նոյն թուականի Նոյեմբերի 4-ին յաջորդող օրը հռչակելով «Նոյեմբերի 15»: Ապա նկատի առնելով, որ մօտ իւրաքանչիւր 400 տարում տօմարը 3 օրով առաջ էր անցնելու բնական երեւոյթներից, ուստի այդ թուականից (1582թ.) սկսած իւրաքանչիւր դարագլուխ կազմող տարիներից (1600թ., 1700թ., 1800թ., 1900թ., 2000թ. եւայլն) դրանք որոնք 400-ով բաժանելիս կոտորակ էին թողնելու՝ պէտք էր հռչակել ոչ նահանջային տարի:

Ներկայիս գործող տօմարն ունի այդ սկզբունքը: