ՅՕԴՈՒԱԾ «7»

ՍՈՒՐԲ ՄԵՍՐՈՊ ՄԱՇՏՈՑԻ ՎԱՐԴԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ՄԱՅՐՈՒՂԻՈՎ

«Երբոր արարածների տարիքային չափերի աճումով բազմանայ իմաստութիւնը, եւ նրանք տղայութիւնից դուրս գալով հասունանան ու դառնան կատարեալ այրեր՝ լոկ այն ատեն կ՛ըմբռնեն ճշմարտութեան գործերն ու խօսքերը: Եւ ճշմարիտ հոգեւոր օրէնքների միջոցով գիտութիւն արարելով՝ կը ծանօթանան իսկական հաճոյքներին:
Պահպանելով պատուիրանները՝ հեռու եւ անվնաս կը մնան դժնդակ վարքերից, եւ գտնուելով բարի վարքերի մէջ՝ օգտակար կը լինեն հեռաւորներին ու մերձաւորներին, փրկելով նաեւ նրանց»:

«Յաճախապատում Ճառք»՝ «Է» գլուխ,
«Վասն Յօրինուածոց Արարածոց»

 

Ի՞նչ է ասում սուրբ Մ. Մաշտոց տառերի էութեան մասին:

«Եւ (Աստուած) սկիզբը արարած խօսքով յօրինելու համար արարածներին՝ կոչելով ասաց. Լոյսը թող տիւ լինի (լոյսը -նաեւ արարածը- թող երեւելի լինի՝ ծնուի), ինչը յայտնում է արարածների կազմութիւնը»:

Մեր ուսումնասիրութեամբ գտել ենք, որ ոչ միայն արարածներն են լոյս՝ այլեւ տառերը լոյսի տարբեր վիճակներ են, ու տարբեր լոյսերի համադրութիւններ: Բառերի կառուցուածքները նոյնպէս մեծ ու փոքր լոյսերի, լուսապսակների համադրութիւններ են:

Ի հարկէ բաւականին բարդ է՝ նոյնիսկ անհնար է թւում զանազանել մի լոյսի տեսակը մնացած լոյսերից, մի տառի ու բառի իմաստը՝ ուրիշներից: Սակայն վստահ ենք, որ սթափ մտքով եւ անկոտրում հաւատքով կարելի է ի յայտ բերել դրանց խորութիւնները:

Առանց հասկանալու «Էութիւն»-ն իր ամբողջութեան մէջ՝ հնարաւոր չէ թափանցել որեւէ գիտութեան հիմնախնդիրներից ներս, մեր պարագայում՝ լեզուաբանական երեւոյթներից ներս:

Այլապէս կը նմանուենք փիղը ճանաչել փորձող կոյրերին:

Ընդարձակենք «Էութեան» բացատրութիւնը:

Սուրբ Մ. Մաշտոցն ասում է.-

(Աստուած) «չառնու կեանք ինչ ի կենդանեաց, այլ տայ նոցա զլինելն եւ զգլուխն եւ զկեալն եւ զմշտնջենաւորելն»:

Աստուած չի առնում կենդանիների կեանքը՝ այլ տալիս նրանց.

1. «լինելութեան զօրութիւն»՝ որը Աստուածատուր «լուսապսակ»-աուրան է, էութիւնը կեանքի կոչող եւ ֆիզիկական համակարգը շաղկապող էներգետիկ դաշտն է:
2. «Զգլուխն»՝ էակի գլխաւոր էներգետիկ հանգոյցն է:
3. «զկեալն»՝ սիրտն է:

4.«զմշտնջենաւորելն»՝ որն իրականանում է սերնդագործական օրգաններով:

Այս չորսից որեւէ մէկի անգործունէութիւնը կամ վթարուելը՝ պատճառ կը դառնայ էութեան կործանման ու մահուան:

Է-ի կամ էութեան ամենապարզ գծապատկերը՝ որպէս տառի մասնիկ, ուղղահայեաց գիծն է:

Մաշտոցի տուեալներից բացի՝ էութեան պատկերն ու գլխաւոր բաղադրիչները գտել ենք Մեծամօրի առնուազն չորս հազարամեայ աստղադիտարանի վրայ փորագրուած, այսպէս.-

գծ. «1», «2», «3»

Մեկնենք բարձրաքանդակն իր մանրամասնութեամբ:

Գծ. «1»-ը «Է»-ն է ու էութիւնը:

Գծ. «2»-ը՝ «հաւասարազօր է»:

Գծ. «3-ի անունը կնքել ենք «թիթեռնիկ»:

«Հաւասարազօր է»-ն ներկայացնող եռանկիւնին (գծ. «2») իր երեք կողմերով կազմում է նաեւ «երրորդութիւն»՝ ուստի էութիւնը նախ եւ առաջ երրորդութիւն է:

Ճշդենք թիթեռնիկում էութիւն-երրորդութիւնը ներկայացնող տարրերը:

Թիթեռնիկի միջին ուղղահայեաց գիծը էութեան ողնասիւնն է՝ որի վերին բեւեռը 1. «գլուխ»-ն է, 2. կենտրոնական հանգոյցը «սիրտ»-ն է, 3. ստորին բեւեռը «սերնդագործական օրգան»-ն է: Սա յատկապէս մարդ արարածի պարագայում է:

Ծառերն ու բոյսերն ունեն շրջուած պատկեր, իսկ կենդանիները՝ հորիզոնական:

Թիթեռնիկի երկու կողմի թեւերը միասնաբար պատկերում են լուսապսակ-աուրան՝ իր ամբողջութեան մէջ: Դրանով երրորդութիւնը դառնում է «Սուրբ Երրորդութիւն»:

Թիթեռնիկի թեւերը չորս բաղկացուցիչ մասեր ունեն՝ այսինքն լուսապսակը չորս ենթամասնիկներ ունի:

1. Վերին ձախ թեւը՝ անձի հօրից ստացած ժառանգութիւնն է,
2. Ստորին ձախ թեւը՝ մօրից ստացածն է,
3. Վերին աջ թեւը՝ Աստծու տուածն է,
4. Ստորին աջ թեւը՝ երկրի տուածն է:

Այսպիսով գտնում ենք էութեան եւ «Է» տառի թուային արժէքը:

ֆիզիկական 3 գլխաւոր հանգոյցները, գումարած լուսապսակի 4 հատուածները՝ կազմում են «7» թիւը:

Թիթեռնիկը պատկերում է ոչ միայն էութիւնը՝ այլեւ սիրտը, արեան շրջանառութեան համակարգը, եւայլն, իսկ կենտրոնում է խաչը:

Աւելացնենք մի կարեւոր կէտ:

Ըստ ֆիզիկոսների՝ երկրագնդի էլեկտրա-մագնիսական դաշտը պտտւում է երկրագնդի շուրջ հիւսիսային բեւեռից հարաւային բեւեռ, ու ապա հարաւայինից էլ հիւսիսային:

Այս պատկերացումը պակասաւոր է՝ քանզի երկիրը շնչաւոր էակ է, եւ ունի սիրտ՝ որի միջով պէտք է անցնի նրա էներգետիկ դաշտը:

Այդ դաշտն ունի «թիթեռնիկի» թեւերի պատկերը:

Այն հանգամանքը թէ հասարակածում էլեկտրա-մագնիսականութիւնը նուազ կամ անորսալի է՝ հետեւանք է սիրտ մտնող կեղտոտուած (բացասական), եւ սրտից ելնող մաքրուած (դրական) արեան հոսքերի հակառակ ուղղուածութեան:⁶⁹¹691. « + - »-ը կողք-կողքի իրար չէզոքացնում են: Չէզոքացման պարագան մեզ յուշեց լուսահոգիԱրմէնակ Տէրտէրեանը:

Իրականում սրտի դիրքը էութեան կենտրոնում չէ (այնտեղ պորտն է)՝ այլ մի քիչ վերեւ: Նոյնպէս էլ երկրագնդի սրտի տեղադրութիւնը հասարակածում չէ՝ այլ 36օ-ից 44օ միջօրէականների՝ «Հայկական Լեռնաշխարհ – Լոս Անջելոս» շրջանագծի միջակայքում է, ուստի եւ տեսականօրէն՝ առաւելապէս ա՛յս տարածքում «անորսալի» պէտք է լինի էլեկտրա-մագնիսականութիւնը:

Առաջ քաշուած դրոյթներից ելնելով՝ գտնենք «Ա», «ա» տառի եւս մի աղբիւրը:

Պատկերացնենք կանգնած մի մարդ (գծ. «4»), որի դէպի երկինք բարձրացուած ձեռքերը «Ա»-ի երկու սիւներն են, իսկ սիւների միացման առանցքում գլուխն է (գծ. «5»):

Մարդ «Ա», «ա» «Ո» գծ. «4» «5» «6»

«4»-րդ գծ.-ից բխում է նաեւ «Ո»-ն (գծ. «6»)՝ որը մարդու ստորին կէսն է:

Մեծատառ «Ա»-ն կարող է ներկայացնել «Աստուածայինը», «արեւայինը», «երկնայինը», «վերինը», «անտեսանելին»:

Փոքրատառ «ա»-ն կը ներկայացնի «արական բնոյթը», «ցցունը», «երեւացողը», «ապրողը», «հնչող ձայնը», «սպիտակը», «արեւագոյնը»:

Մեծատառ «Ո»-ն տարբեր արմատ բառերում կը ներկայացնի «ծածկեալը», «մութը», «սեւը», «չգործողը», «չհնչողը» («պաուզան»):

Փոքրատառ «ո»-ն կը ներկայացնի «իգական բնոյթը», «ստորինը», «երկիրը», «երկրայինը», «բացասականը», «մեռածը»:

Ինձ հարց է տրուել, թէ ինչո՞ւ «Ա»-ն էութեան վերին կէսն է՝ իսկ «Ո»-ն ստորինը, եւ ոչ թէ ընդհակառակը:

Սա արդէն էներգետիկ յարաբերութիւնների բնագաւառն է՝ որտեղ գլուխն իր գլխաւոր կարողութիւնները ստանում է Աստծուց, արեւից եւ երկնային միւս լուսատուներից, եւ նրա հիմնական գործառոյթը մտաւոր-հոգեւոր գործունէութիւնն է: Իսկ ստորին մասը՝ սեռական օրգանը, իր հիմնական ներուժն ստանում է երկրից, երկրայինից՝ եւ նրա գլխաւոր գործառոյթն էլ հոգեւոր-ֆիզիկական սերնդագործութիւնն է:

Պէտք չէ մոռանալ նաեւ՝ որ արական-իգական երկու սեռերի մերձաւորութեան պահին արականը վերեւում է, իսկ իգականը ներքեւում:

Սուր աչքով ու դիւցաբանական խորհրդանշաններով հետաքրքուող անձը կը նկատի թռչունն ու խոյը՝ «Ա»-ն ներկայացնող «5»-րդ գծ.-ում:

Սուրբ Մ. Մաշտոցն ասում է թէ Աստուած տառերը արարեց զոյգերով:

«Ա»-ն ու «Ո»-ն զոյգեր են, որոնք աւանդուել են նաեւ ժայռապատկերներում, գորգերում եւ ուրարտական քանդակներում՝ պարզեցուած ձեւով, այսպէս.-

«ա» «ո» «էակ» գծ. «7» «8» «9»

«9»-րդ գծ.-ը ներկայացնում է արականի եւ իգականի, երկնայինի եւ երկրայինի միասնութիւնը:

Ս. Գ. Հմայակեանի երկում⁶⁹²692. Ս. Գ. Հմայակեան, «Վանի Թագաւորության Պետական Կրոնը», 8-9-11-27/2-րորդ աղիւսակները: հանդիպում ենք դրօշակակիր աղջկայ, կնոջ եւ տղամարդու՝ որոնց դրօշակները առհասարակ պատկերուած են այսպէս (համեմատել գծ. «10»-ն եւ Պատկեր «93»).-

գծ.«10»

 

Պատկեր «93» Ուրարտական պղնձեայ տախտակներ

Յատկանշական է, որ դրօշակում չկայ գծ. «7»-ի «V»-ի կենտրոնական ելուստը՝ նոյնատիպ հատուածում, սակայն դա առկայ է դրօշակի գլխավերեւում: Փոքրատառ «ա»-ի կենտրոնում այդ ելուստը յստակօրէն երեւելի է, իսկ մեծատառ «Ա»-ում դրուել է աջ ստորոտում՝ պոչիկի տեսքով, ինչը արդէն երկնային-կենդանակերպային նկարագրութիւն է:

Ժամանակի ընթացքում «ա»-ի (գծ. «7») սոյն միջանկեալ ելուստը մոռացութեան է տրուել՝ ու մնացել է միայն «V»-ն՝ որն այսօր օգտագործւում է արաբերէնում որպէս «7» թիւը պատկերող նշան: Նկատենք որ «7»-ն եւ «V»-ն ունեն համարեայ թէ նոյն գծագիրը՝ դիրքային փոփոխութեամբ:

Գիտենք նաեւ՝ թէ հայկական այբուբենում արական բնոյթի էութիւնը ներկայացնող «Է» տառն ունի թուային «7» արժէքը, եւ «է»-ի կառուցուածքը հայելային շրջուածքով «7»-ն է՝ միջանկեալ ելուստի առկայութեամբ, ուստի դա առաւել ճշգրիտ է ներկայացում գաղափարային բովանդակութիւնը:

Դրօշակում «V»-«7»-ին հակադրուող զոյգը «» պատկերն է՝ որը ներկայացնում է իգական բնոյթի թիւը, իսկ արաբերէնում «ութ» թիւի պատկերն է: «» պատկերը համապատասխանում է հայկական «Ը»-ին՝ ոչ միայն նմանողութեամբ, այլեւ թուային արժէքով:

Հնագոյն ժամանակներից հասած գաղափարագրերում ինչո՞վ են տարբերուել արական կամ իգական էութիւնները՝ արական կամ իգական բնոյթներից:

Ասացինք թէ «V»-ն արական բնոյթի թիւն է ներկայացնում, իսկ «»-ը՝ իգական բնոյթի թիւը:

Իսկ էութիւնները սրանց հիման վրայ կառուցուած երրորդութիւն-եռանկիւնիներ են՝ արտացոլուած գծ. «11» եւ «12»-ում:

գծ. «11» «12» «13» «14»

Գծ. «11»-ի եւ «12»-ի շաղկապումը՝ ինչպէս գծ. «13»-ում, նշանակում է երկու սեռի էութիւնների ֆիզիկակա՛նմիասնութիւնը՝ որտեղ հոգեւոր-մտաւորը բացակայում է:

Մեզ աւանդուած հայկական վեցթեւեան աստղն ունի մի առանձնայատկութիւն՝ որը այդ միասնութիւնը դարձնում է կատարեալ: Դա լուսապսակային օղակն է, որով խորհրդանիշը լինում է ո՛չ միայն երկու սեռի երրորդութիւնների զուտ ֆիզիկական միասնութիւն՝ այլեւ նրանց հոգեւոր-մտաւոր միասնութիւնը, սուրբ երրորդութիւնների միասնութիւնը (գծ. «14»):

Ուրարտական դրօշակում լուսապսակային օղակին փոխարինել է հենց դրօշակի շրջագիծը: Դրօշակով ներկայացող կինը, աղջիկը կամ տղամարդը դիմում է աստծուն՝ որպէսզի շնորհ անի նրան, գտնելու իր լիարժէք զոյգը:

Իրաւունք ունէք հարցնելու թէ մեր ինչի՞ն են պէտք այս բոլորը:

Շատ պարզ: Եթէ ստիպուիք հանրային զուգարան գնալու՝ այդպիսի նշաններով է որ կրնաք զանազանել ձեր սեռին յատկացուած տեղը:

Բայց կայ նաեւ բարդը:

Հայերէնի բառերում հանդիպում ենք «աթ» կամ «թա» հեգին (զոյգ տառանի արմատին)՝ որն ունի «արական բնոյթի թիւ» իմաստը, եւ պատկերւում է համապատասխան «V» նշանով, իսկ «ոթ» կամ «թո» հեգը նշանակում է «իգական բնոյթի թիւ», եւ պատկերւում է «» խորհրդանիշով: Սրանք երկուսով կազմում են «աթոռ»-ի (աթ-թո-ոռ) նախասկզբնական պատկերը, ինչը X-աձեւ ու վրան ծածկով «ձկնորսական» կամ «պիկնիկային» ծալլուող աթոռն է (յիշեցէ՛ք «Անահտական Աթոռ» լեռնազանգուածի ուրուագծերը):

«Թագ» բառը տարբաղադրելով՝ ստանում ենք «թա-ագ», եւ այն կարդում ենք «թիւ արական բնոյթի՝ արական բնոյթի գոյի գլխին», եւ թիւը փոխարինելով համապատասխան խորհրդանիշով՝ ստանում ենք թագի կառուցուածքն ու դիրքը մարդու գլխին:

«Թագ» բառի ստեղծման ժամանակ՝ դրա տեսքն եղել է «V»-ի նման (ինչպէս Կիլիկիայի Հայոց թագաւորների թագերը) եւ ոչ թէ Տիգրան Մեծի թագի նման: Տես՝Պատկեր «94», «95»:

Լեւոն II Կիլիկիոյ թագաւոր Տիգրան Մեծ (Պատկեր 9ձ)

Տիգրան Մեծ (Պատկեր 95)

Հետեւաբար կարելի է ասել, որ բառերը կառուցուել են ընդունուած պայմանական նշանների (ստանդարտ սիմբոլների) համադրումների հենքով՝ ու ըստ այնմ տառերին տրուած իմաստներով եւ հնչիւններով, եւ ո՛չ թէ առաջացել են քմահաճ ու անասնական-անգիտակից բացականչութիւններից:

Մեր տեսակէտը հաստատող բառ է «տրամաբանութիւն»-ը, որտեղ «տրամ»-ը նոյնանում է անգլ. «term=պայման»-ի հետ (որից էլ «տերմին»-ը): Այսինքն «տրամաբանութիւն»-ը մարդկանց կողմից ի սկզբանէ ընդունուած պայմանական նշանների համադրումներով «բանելու»՝ խօսելու, մտածելու, ստեղծագործելու եւ արտայայտուելու արուեստն է:

Այդ նոյն պայմանական նշանները (սիմբոլները) առկայ են ո՛չ միայն Հայոց այբուբենում եւ բառապաշարում՝ այլեւ գրութեան բոլոր ձեւերում, ընդհուպ մինչեւ չինական, ճապոնական ու եգիպտական պատկերագրերում, հնդկական ու արաբական գրաձեւերում, գորգերի «զարդերում», եւայլն:

Այս ամէնը գալիս են բացայայտելու տառերի, բառերի եւ լեզուների էութիւնը, մարդկութեան մտածողութեան, գիտութեան, եւ քաղաքակրթութիւնների զարգացման հիմնական նախադրեալները: