Ամփոփագիր
«Յաճախապատում» գիրքը 5-րդ դարի Հայաստանում գրերի գիւտից յետոյ գրուած առաջին մեծածաւալ հեղինակային աշխատանքն է, այն էլ այդ գիւտը կատարող եւ կիրառութեան մէջ դնող նոր ժամանակների հայ իրականութեան մեծագոյն ուսուցչի՝ սբ. Մեսրոպ Մաշտոցի կողմից գրուած: Այն ուղղուած է մարդ անհատը հասցնելու ինքնագիտակցութեան, աշխարհաճանաչողութեան եւ տիեզերաճանաչողութեան, որ վերջապէս ըմբռնի Աստուծոյ գործն ու Նրա կամքը:
Առաջին հայեացքից սա բարոյախօսական երկ է, սակայն ունի մտքի շատ խոր ծալքեր ու թաքնուած ենթաշերտեր, որոնք ընդգրկում են հնագոյն-նորագոյն էզոթերիկ մտաւոր-հոգեւոր իմացականութիւնը, նիւթական աշխարհի կառուցուածքի եւ գիտութեան հիմքերը – օրինակ՝ երկբեւեռայնութիւնը, շնչաւոր էութիւնների եւ մարդու կառուցուածքի ուղիղ համեմատելիութիւնը Սուրբ Երրորդութեան հետ, մարդկային հասարակութեան զարգացման նախադրեալները նոյն հիմքերով, մութից դէպի լոյս գնալու ճանապարհը, տգիտութիւնից գիտակցութեան հասնելու ուղին, չարից բարու վերածուելու անհրաժեշտութիւնը, որպէսզի մարդն ու հասարակութիւնը փոխանակ լինեն քանդող, մսխող ու վատնող՝ դառնան բարին արարող, ստեղծագործող, եւ հասնեն կատարելութեան՝ ինչպիսին եղել է Քրիստոսն իր երկրային կեանքի ընթացքում, որ այդպիսով արժանանան Աստուծոյ Սուրբ Հոգու շնորհներին՝ որոնցով անձն իր գործունէութեամբ ու արգասաբերութեամբ դառնում է պատուական ու յարգարժան այս աշխարհում, նաեւ հեռանալով նիւթեղէն-մարմնաւոր կեանքից՝ վերածուի լուսեղէն իմաստութեան: