ԺԴ. ԱՂԱԳՍ ՄԱՐԴԿՈՒԹԵԱՆ՝ ՈՐ ՅԱՍՏՈՒԾՈՅ ԽՆԱՄՔ ՏԵՍՉՈՒԹԵԱՆ

ՄԵԾ է խորհուրդ Աստուածպաշտութեանն ճշմարիտ հաւատով՝ որ ի Հայրն եւ յՈրդին եւ ի Սուրբ Հոգին:

Եւ առաքինի գործովք արդար եւ սուրբ երեւել առաւել քան զարեգակն՝ զի լուսաւորէ զաչս մտաց հաւատացելոց, եւ հալածէ զխաւար մեղաց, եւ առաջնորդէ յարդարութիւն եւ ի սրբութիւն՝ ի բաց կալ ի դժնդակ վարուց եւ ի չար մտաց, եւ գնալ ի ճանապարհս արդարոց՝ որ տանի ի կեանսն յաւիտենից:

Բարի կամօք եւ բարի վարուք զհետ երթալ բարերար կամաց Արարչին՝ որ ի չգոյէ ի գոյ էած, եւ յանարգութենէ ի պատիւ՝ երկու մասամբք, տկար՝ եւ զօրաւոր, զմարմին՝ եւ զհոգի(ն):

Զի տկարն ճգնեսցի վաստակովք՝ եւ ի զօրութիւն Արարչին ապաւինեսցի. զի մի՛ վրիպեսցի ի բարերար օգնականութեանցն՝ որ առաքինացուցանէ արդար եւ սուրբ վաստակովք: Եւ զանուն քաջութեան առնու՝ եւ գովութեամբ պարծանօք պսակի, եւ ի խնամս բազմադարմանս վայելէ՝ յուսով երանելի կենացն:

Իսկ զօրաւոր մասն հոգւոյն՝ ճշմարիտ հաւատով, եւ անսխալ եւ ստոյգ գիտութեամբ Սուրբ Երրորդութեանն՝ որոշէ զսուտ պատիր մոլորութիւն, եւ ազատանայ ի ծառայութենէ մեղաց՝ վասն որոյ մահն ի ներքս եմուտ:

Եւ զերծեալ ի մեղաց՝ ժառանգաւոր կենացն յաւիտենականաց եղիցի ի Քրիստոս տկար մարմնովն, եւ երեւեսցի մտերմութիւնն՝ ի ճգնութիւն համբերութեամբ յուսոյն:

Եւ զօրաւոր մասամբն՝ երեւեսցի շնորհն Տեառն:

Ըստ Առաքելոյ բանին՝ որ խնդրեաց ի Տեառնէ հրաժեշտ տկարութեանն, որ ճգնէր եւ աշխատէր եւ վշտանայր ազգի ազգի վշտօք եւ նեղութեամբ: Եւ լսէ ի Տեառնէ589589. Բ․ Կոր․ ԺԲ 9։. «Շատ են քեզ՝ ասէ, շնորք Իմ. զի զօրութիւն Իմ՝ ի տկարութեան կատարի»:

Վասն որոյ՝ յօժարութեամբ ընդունի զամենայն վիշտս չարչարանացն, զի տկարութիւն՝ զօրութեա՛մբ կատարի. զի եւ մշակք բազմադիմի աշխատութեամբ՝ վաստակով յարգին, եւ Տէրն բազմաշահ պարգեւովն փառաւորէ:

Վասն այսորիկ՝ ի չորից նիւթոց արար զարարածս, եւ յօրինեաց կարգաւ՝ զերեւելիսս եւ զաներեւոյթսն, եւ անտի՝ զմարմինս կազմեաց ի ցամաքէ, ի խոնաւոյ, ի ջերմոյ եւ ի ցրտոյ:

Եւ յայս չորից նիւթոց արարան զպէտս(ք) ի ծնունդս եւ ի դարմանս, զի երեւեսցին խնամք արարչութեանն: Երկինք ցօղովն՝ յամպոց զիջմանէ, եւ ջերմութեամբ լուսաւորօք եւ խառնուածովք օդոյ՝ որ սնուցանեն զտունկս եւ զբոյսս, եւ զամենայն շունչ կենդանի՝ եւ զթռչունս երկնից: Երկիր ջրով եւ ղուղակօք, եւ որ այլ զեռունք ամենայն՝ ի խնամոց Աստուծոյ դարմանին:

Զի նախ զհոգին եդ զբանական ի մարմին՝ եւ խառնեաց. եւ ապա զպէտս դարմանոցն պատրաստեաց՝ զի ցուցցէ զսիրոյն Իւրոյ զտեսչութիւն, որ յառատ բարերարութենէ անտի:

Բանաւոր եւ մտաւոր ոգւոյն՝ զօրաւոր դարմանս եցոյց ի շնորհաց Հոգւոյն Սրբոյ, զխրատս ուսմանց՝ ի վարդապետութենէ հոգեւոր օրինացն:

Յայսոսիկ հոգեւոր դարմանս վայելել՝ եւ ընտանեալ ամենազօր տէրութեան եւ խնամոց Արարչին, որ յերկնէ եւ յերկրէ եւ ի ջրոյ եւ յօդոյ՝ զկեանս ամենեցուն յօրինեաց:


Եւ այսոքիւք ուսուցանէ եւ ընտ(դ)ելացուսցէ մեծի յուսոյ աւետեացն խոստացելոց՝ որդէգրութեանն անմահ ժառանգութեանն, որ ետ աստէն զառհաւատչեայ ազատութիւնն՝ շնորհօք աւազանին, եւ մարմնով եւ արեամբն Քրիստոսի:

 

Զի տկար մարմնով ճգնաւորեալ՝ ազգի ազգի առաքինութեամբք զհամբերութեան զհանդէս ցուցցեն ըստ հաճոյիցն Աստուծոյ, ահիւ եւ սուրբ սիրով առնել զկամս Տեառն:

«Զի եթէ Տէր է՝ ասէ, ո՛ւր է երկիւղ նորա, եւ եթէ Հայր՝ եղիցին կամք Նորա, որպէս յերկինս եւ յերկրի»: Եւ այս ուղղի ի ձեռն օրինաց եդելոց, եւ պատուիրանաց կարգելոց՝ եւ մարտընտիր լինել ի լաւագոյն կարգս առաքինութեան եւ զօրութեան եւ յաղթող երեւեալ՝ պսակեսցի յԱրարչէն Քրիստոսէ:

Այսու իրաւամբք՝ յայտնի արար զԻւրոյ բարերարութեանն զամենառատ շնորհս, զի մտերիմ ծառայից՝ գործակից է բարի վարուց: Եւ ըստ խնամոց սիրոյն Իւրոյ՝ զնեղութիւն հանդիսից անցաւոր արար, եւ զհանգիստն՝ անվախճան:

Այլ եւ Ինքն իսկ՝ Տէրն փառաց, որ ամենայն զօրութեանց եւ զօրաց Արարիչ է եւ Պարգեւիչ, յորժամ կամեցաւ ցուցանել զաներեւոյթ սէր Իւր առ ազգս մարդկան՝ չարչարեալ լինէր, եւ վշտագին՝ որ աշխատեալ լինէր: Եւ Նովին հոգւով՝ միաւորեալ առ Աստուած Բանն, մտաւորն եւ բանաւորն խառնեալ ի մարմին: Ըստ Աւետարանական Բանին594594. Յովհ․ Ա 14։՝ զի «Բանն՝ ասէ, մարմին եղեւ եւ բնակեաց ի մեզ. եւ տեսաք մեք զփառս Նորա՝ զփառս իբրեւ զմիածնի Որդւոյ, առ ի Հօրէ՝ լի շնորհօք եւ ճշմարտութեամբ»:

Զի ի ձեռն ճշմարիտ շնորհաց Իւրոց, եւ կամաւոր խոնարհութեանն՝ որ կրեաց զամենայն կիրս մարմնոյ եւ հոգւոյ, բաց ի մեղաց՝ զի ցուցցէ զփրկութեան ճանապարհն արդարոց, եւ զխնամս մեծի սիրոյն Իւրոյ՝ զդարմանս տեսչութեանն: Ո՞րպէս շնորհօք դարմանէ զորդիս մարդկան՝ յերեւելիս եւ յաներեւոյթս, զհիւանդս բժշկէր, զմեղս քաւէր, զդեւս հալածէր, զմեռեալս յարուցանէր:

Եւ եբաց զդրունս կենաց՝ եւ ազատեաց զհոգիս չարչարանօք մահուամբ Իւրով: Եւ կատարեաց զարդարութիւնսն ամենայն՝ ի փառս եւ ի պարծանս մարդկութեանս մերում: Եւ եղեւ վարդապետ ամենայն արարածոց՝ զի Նորա առաքինութեանն հետեւողք եղեալ եւ Նորին փառա՛ցն հաղորդակիցք եղիցուք, որ կայ պահի յուսացելոց ի Քրիստոս:

Եւ վասն այսորիկ տկար է մարմինս՝ զի յերկրէ ունի զսնունդ, ի բուսոյ եւ ի տնկոյ եւ ի շնչաւորաց. որպէս եւ ամենայն անբան կենդանիք: Զի Նոյի հրամայեցաւ ուտել զմիս շնչոյ կենդանւոյ, եւ ըմպել գինի՝ յաղագս տրտմութեանն ի մխիթարութիւն, զոր ունէր վասն համատարած աշխարհի սատակմանն՝ սուգ595595. Ծննդ․ Թ։:
Զի որ ի դրախտին կեանք էր եւ սնունդ՝ յայնմանէ վրիպեցաք յաղագս յանցանացն, եւ ընդ բազում տկարութեամբ անկեալք: Եւ վասն այսորիկ, ի պատճառէ ի մեքէ ձգի մահ, ցուրտ եւ տօթ, եւ հիւանդութիւնք մարմնոյ: Այլ եւ ի կերակրոյ եւ յըմպելւոյ առաւելութենէ՝ լինին լլկանք եւ մահ. նմանապէս եւ ի պակասութենէ՝ ի սովոյ եւ ի ծարաւոյ: Այլ եւ թունաւոր ճճիք եւ դաժանութիւնք արմատոց եւ բուսոց՝ կարեն լլկել եւ սպանանել, եւ անզգայացուցանել եւ այլամտել:

Եւ վասն այսորիկ տկար է մարմինս՝ զի մի՛ յորժամ լսեմք թէ եմք Աստուծոյ պատկեր՝ ամբարտաւանեալ ամբառնայցեմք, եւ անկանիցիմք ի վայր ամբառնալովն՝ ի վիհս կորստեան, որպէս զնոյն ինքն զաստուածամարտն՝ որ ի վեր քան զամպս, ասէր՝ դնել զաթոռ իւր, եւ լինել նման Բարձրելոյն. իսկ այժմ ի դժոխս էջ՝ հանդերձ ամենայն ապստամբ զօրութեամբքն, որպէս ասաց մարգարէն596596. Ես․ ԺԴ 12։՝ յերեսաց Տեառն:
Եւ Քրիստոս զխոնարհութեան մարմինս զայս առնելով՝ խոնարհութեա՛մբ զնա կործանեաց, եւ զխոնարհս բարձրացոյց՝ եւ խայտառակեա՛ց զնորա ամբարհաւաճութիւնն:

Զի այսքա՛ն միայն է նորա չարութեանն թոյնք՝ որպէս ճճեաց թոյնք, եւ որպէս բուսոց եւ արմատոց դաժանութեան վնասք:

Ասեն բժիշկք՝ թէ գոն արմատք, որ հալածեն զդեւս ի մարդկանէ՝ եւ իմանալի է այսպէս: Զի Աստուծոյ ներգործութիւնն ի տկար նիւթոյ՝ ցուցանէ զնորա տկարութիւնն, եւ զկարծեա՛լ զօրութիւն հակառակամարտին: Զի անզօր է առ սուրբս՝ որ եւ կոխե՛լ զնա հրաման ունին ի Տեառնէ. որպէս ամենայն հաւատացելոց է քաջայայտ: Եւ դարձցին յետս եւ ամաչեսցեն նորա կամարարք՝ եւ որք յուսան ի նորա յոյսն597597. Սաղմ․ ԿԸ 4 (Զ 6 – Անթ․)։:

Իսկ որ ամենակալ զօրութեան Ամենասուրբ Երրորդութեանն են օրհներգուք, երկրպագուք եւ փառաւորիչք՝ այսու տկար մարմնովս զհանդէս առաքինութեանն սրբապէս կատարեսցեն, եւ անցանեն ըստ կարգս աշխարհիս՝ ամենայն ճշմարտութեամբ, եւ անցանեն ժամք եւ աւուրք եւ ամք՝ եւ յառաջադէմ նկրտին:

Եւ առաքինութեան ծնունդք՝ զհետ երթան սուրբ եւ արդար վարուց: Աշակերտեալք սրբութեան, եւ ճշմարտեալ ամենայն առաքինութեամբ՝ փոխին յայսմ աշխարհէս ի կենդանեաց աշխարհն, որ ո՛չ լսի համբաւ մահու, յանուշակն՝ ի մշտնջենաւոր ուրախութիւնսն, որ վերստին նորոգին Աստուածային զօրութեամբն՝ յանսպառ եւ յանվախճան ուրախութիւնսն:

Որ լուցանին որպէս զարեգակունս յանմատոյց լուսոյն՝ եւ կենդանի սուրբ սիրովն վառին. եւ բորբոքին հրով Ամենասուրբ Երրորդութեանն յանվախճան երանութիւնսն՝ եւ վայելեն յանսպառ եւ յանպատում բարութիւնսն ի Քրիստոս Յիսուս, ի Տէր մեր՝ ընդ որում Հօր Ամենակալի եւ Հոգւոյն Սրբոյ պարգեւողի փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ՝ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Ճառ ԺԴ.Ծ-7979. Ճառ «ԺԴ» - Ժամանակ՝ դարմանուելու եւ դարմանելու: Մարդկութեան Մասին՝ Որն Աստծուց ստացել է Տեսչութեան Խնամքները

Մեծ է ճշմարիտ հաւատքով Աստուածպաշտութեան խորհուրդը՝ որ Հօր, Որդու եւ Սուրբ Հոգու իմաստի մէջ է:

Եւ երեւացող արեգակից առաւել մեծ բան է՝ առաքինի գործերով արդար ու սուրբ երեւալը: Որովհետեւ այդպիսին լուսաւորում է հաւատացեալների մտքի աչքը՝ եւ հալածում է մեղքերի խաւարը, նրանց հեռացնում է դժնդակ վարքերից ու չար մտքերից՝ առաջնորդելով դէպի արդարութիւն եւ սրբութիւն, որ արդարների ճանապարհով հասցնի յաւիտենական կեանքի:

Բարի կամքով եւ բարի վարքերով պէտք է ընթանալ դէպի բարերար կամքը Արարչի՝ որ չգոյից է գոյացրել, եւ անարգութիւնից բարձրացրել է պատուի՝ երկու բաղադրիչներով, տկար՝ եւ զօրաւոր, մարմնով՝ ու հոգուով:

Որ տկար բաղադրիչը588588. Մարմինը։ ճգնի վաստակելով՝ եւ ապաւինի Արարչի զօրութեան, եւ երբէ՛ք չվրիպի Նրա բարերար օգնականութիւնից՝ որպէսզի առաքինացնի նրան արդար եւ սուրբ վաստակներով: Եւ նա ստանայ քաջի անուն՝ ու գովուելով պսակադրուի պարծանքներով, եւ վայելի Տիրոջ բազմադարման վայելքները՝ յուսալով երկնային երանելի կեանքը:

 

Որ զօրաւոր բաղադրիչ հոգին էլ՝ ճշմարիտ հաւատքով, եւ Սուրբ Երրորդութեան անսխալ եւ ստոյգ գիտութեամբ՝ զանազանի սուտ ու պատիր մոլորութիւնը, եւ ազատուի ծառայելուց մեղքերին՝ որոնց պատճառով մահը կարող է թափանցել մարմնից ներս:

Եւ զերծ մնալով մեղքերից՝ Քրիստոսի միջոցով հոգին իր տկար մարմնով դառնայ յաւիտենականների կեանքի ժառանգաւոր, եւ երեւելի դառնայ նրա մտերմութիւնը Քրիստոսին՝ համբերութեամբ ճգնելով իր յոյս-իմացականութեամբ:

Եւ անձի զօրաւոր բաղադրիչով՝ երեւելի է լինում Տիրոջ շնորհը:

Ըստ Առաքեալի խօսքին՝ որ Տէրից խնդրել է հրաժեշտ տալ իր տկարութեան590590. Մարմնին։, որովհետեւ ճգնել ու աշխատել է591591. Հոգնել է։՝ եւ վշտացել է տեսակ տեսակ կորուստներից ու նեղութիւններից: Եւ նա լսել է Տիրոջ խօսքը588588. Մարմինը։. «Քո մէջ շատ են Իմ շնորհները. իսկ զօրութիւնս տկարութեա՛նդ պահին է գործում»:

 

Դրա համար էլ Առաքեալը յօժարութեամբ տարել է իր բոլոր չարչարանքների վիշտերը՝ քանզի իր տկարութիւնը զօրութեամբ էր աւարտուելու: Որովհետեւ մշակները իրենց բազմադիմի աշխատութեան համար յարգւում են վաստակով՝ եւ Տէրն էլ իր բազմաշահ պարգեւով է փառաւորում նրանց:

Այս նպատակներով էլ Աստուած արարածներին արարել է չորս նիւթերից՝ եւ երեւելիներին ու աներեւոյթներին յօրինել է կարգաւորութեամբ. եւ յետոյ մարմինները կազմել է ցամաքից (հողից), խոնաւութիւնից (ջրից), ջերմութիւնից (հուրից) եւ ցրտից (օդից):

Նոյն չորս նիւթերից է արարել ծնելիների պէտքերն ու դարմանները՝ որպէսզի Տիրոջ արարչութեան խնամքները տեսանելի լինեն: Արարել է երկինքը՝ նրա ամպերից իջնող ցօղով, նրա լուսաւորների ջերմութեամբ ու օդի խառնուածքներով՝ սնելու համար տունկերն ու բոյսերը, բոլոր շնչաւոր կենդանիներն ու երկնքի թռչունները: Արարել է երկիրը՝ մէջի ջրով ու ղուղակներով592592. Լողակաւորներ։, նաեւ բոլոր այլ զեռուններով՝ որ դարմանուեն Աստուծոյ խնամքներով:

 

Նախ մարմնի մէջ դրել է բանական հոգի՝ ու միախառնել է դրանք. եւ ապա պատրաստել է անհրաժեշտ դարմանները՝ նրանց ցոյց տալու համար Իր առատ բարերարութիւնից բխող սիրոյ տեսչութիւնը:

Բանաւոր ու մտաւոր ոգուն ցոյց է տուել Սուրբ Հոգու շնորհներից բխող զօրաւոր դարմաններ՝ ի դէմս հոգեւոր օրէնքների վարդապետութեան ուսումնական խրատներին:

Դրանց միջոցով կարելի է հոգեւոր դարմանները վայելել՝ եւ ընտանի դառնալ Ամենազօր Տէրութեանն ու խնամքներին Արարչի, որն երկնքի եւ երկրի լուսապսակներից, ջրի իմաստութիւնից593593. Ներուժից։ ու օդի լուսապսակիցԾ-8080. «Երկնքի լուսապսակ»-ը տիեզերքի էներգետիկ դաշտն է, որից մեզ տեսանելի են աստղերը, մոլորակներն ու արեգակը: Խօսքը վերաբերւում է սրանցից մեզ հասնող լուսային ու ջերմային էներգիաներին, ի հարկէ նաեւ հոգեւոր-իմացական էներգիաներին: «Երկրի լուսապսակ»-ը առաջին հերթին երկիր մոլորակի մակերեսի կեղեւն է, ցամաքով եւ ջրային զանգուածներով, իսկ երկրորդ պարագայում՝ երկիրը ծածկող ու պաշտպանող օդային շերտն է, մինչեւ օզոնային շերտը: Նոյնպիսի լուսապսակային համակարգ ունի նաեւ մարդը, որի մարմինը միաւորող ու նրան կերպարանք տուող շօշափելի «լուսապսակ»-ը մաշկն է, իսկ երկրորդը՝ որ նաեւ պաշտպանական ֆունկցիա-գործառոյթ ունի, անտեսանելի լուսային- էներգետիկ «աուրա»-ն է: յօրինել է բոլորիս կեանքն ու զօրութիւնը:

Եւ դրանցով Նա մեզ ուսուցանում է, եւ ընտելացնում է Իր խոստացած աւետիսների Մեծ Յոյս-Իմացականութեան՝ որպէսզի մեզ դարձնի Տիրոջ անմահ ժառանգութեան որդէգիր, Նրան՝ ով այստեղ երկրի վրայ մեզ առհաւատչեայ ազատութիւն է տուել Իր աւազանի, մարմնի ու արեան շնորհներով:

Քանզի տկար մարմնով ճգնաւոր դարձողը՝ զանազան առաքինութիւններ կատարելու ժամանակ համբերութիւն կը ցուցաբերի ըստ Աստուծոյ հաճութեան, ահով ու սուրբ սիրով անելով Տիրոջ կամքը:

«Որովհետեւ եթէ Տէր է՝ ասում է, ապա ո՞ւր է երկիւղը Նրա հանդէպ. եւ եթէ Հայր է՝ ապա Նրա կամքը պէտք է կատարել, ինչպէս երկնքում՝ այդպէս էլ երկրի վրայ»: Եւ ասուածը ուղղորդել է Իր սահմանած օրէնքներով ու կարգաւորած պատուիրաններով՝ որ առաքինութեան ու զօրութեան լաւագոյն կարգերի համար մարտնչողները ընտրեալ յաղթողներ դառնան, ու պսակադրուեն Արարիչ Քրիստոսից:

Այս իրաւունքներով Աստուած յայտնել է Իր բարերարութեան ամենառատ շնորհները, որովհետեւ Նա գործակից է իր մտերիմ ծառաներին՝ նրանց բարի գործերում: Եւ Իր սիրոյ խնամքների համաձայն՝ նրանց նեղութիւնները անցաւոր է դարձնում, իսկ հանգիստը՝ անվախճան:

Նոյնիսկ Ինքը՝ փառերի Տէրը, որ արարողն ու պարգեւողն է բոլոր զօրութիւններն ու զօրքերը, երբ կամեցել է մարդկանց ցոյց տալ Իր աներեւոյթ սէրը՝ չարչարուել է, եւ աշխատելով հոգնել է վշտագին: Եւ նոյն հոգուով՝ որ Աստուծոյ միաւոր Բանն է, միաւորել է մտաւորն ու բանաւորը՝ խառնելով մարմնի հետ: Ըստ Աւետարանական խօսքի՝ «Բանը, ասում է592՝ մարմին եղաւ եւ բնակուեց մեր մէջ, եւ մենք տեսանք Աստուծոյ փառերը՝ իբրեւ Իր միածին Որդու փառերը, Հօրից վերցրած՝ լի շնորներով ու ճշմարտութեամբ»:

Քանզի Որդին Իր ճշմարիտ շնորհներով ու կամաւոր խոնարհութեամբ կրել է բոլոր մարմնական ու հոգեւոր կրքերը՝ բացի մեղքերից, արդարներին ցոյց տալու համար փրկութեան ճանապարհը, նաեւ Իր Տեսչութեան մեծ սիրուց բխող խնամքները՝ Իր դարմանները: Թէ ինչպէ՞ս երեւելի եւ աներեւոյթ այդ շնորհներով դարմանել է մարդկանց որդիներին, բուժել է հիւանդներին, քաւել է մեղքերը, հալածել է դեւերին ու յարութիւն է տուել մեռեալներին:

Եւ Նա բացել է կենաց դռները՝ եւ Իր չարչարալի մահուամբ ազատել է հոգիներին: Եւ բոլոր արդարութիւնները կատարել է՝ մեր մարդկայնութեան փառքի ու պարծանքի համար: Եւ բոլոր արարածների համար եղել է վարդապետ՝ որպէսզի Իր առաքինութեան հետեւողները նաեւ հաղորդակից լինեն Իր փառերին, եւ Նա պահի ու պահպանի Իրենից յուսացողներին:

Եւ մեր մարդկային մարմինը տկար է՝ որովհետեւ հողից է ստանում իր սնունդը, նաեւ բոյսերից, տունկերից ու շնչաւորներից՝ ինչպէս բոլոր անբան կենդանիները: Քանզի Նօյին հրամայուել է ուտել շնչաւոր կենդանիների մսից, եւ ըմպել գինի՝ մխիթարելու համար իր տրտմութիւնը, որովհետեւ սուգ է պահել աշխարհի համատարած սատակմանԾ-8181. «Սատակ լինել»-ը նշանակում է «մասնատուել»: Ուստի խօսքը վերաբերւում է աշխարհ-ցամաքի բաժան-բաժան լինելուն, եւ ո՛չ թէ միայն կենդանական աշխարհի բնաջնջման: առիթով595595. Ծննդ․ Թ։:

Քանզի վրիպել ենք դրախտում եղած կեանքից ու սննդից՝ մեր յանցանքների պատճառով, ու ընկել ենք բազում տկարութիւնների գիրկը: Եւ նոյն պատճռով էլ մեզ տիրել են մահը, ցուրտը, տօթը եւ մարմնական հիւանդութիւնները: Նոյնպէս լլկանք ու մահ է լինում կերակուրի եւ ըմպելիքի չափազանցումից՝ ինչպէս եւ դրանց պակասութիւնից, սովից ու ծարաւից: Այլեւ մեզ կարող են լլկել, սպաննել, անզգայացնել ու այլամտել թունաւոր ճիճուներն ու արմատների եւ բոյսերի դաժանութիւնները:

Եւ մեր մարմինը տկար է դրա համար էլ՝ որպէսզի իմանալով թէ Աստուծոյ պատկերով ենք, ամբարտաւանելով չմեծամտենք՝ ու վեր բարձրանալով չընկնենք կորստեան վիհից վար, ինչպէս նոյն ինքն աստուածամարտը՝ որն ուզեցել է ամպերից վեր դնել իր աթոռըԾ-8282. Սատանան երկիրն ու մարդկանց ճակատագիրը տնօրինելու համար ցանկացել է իր գահը դնել ամպերից վեր: Ըստ գիտնականներից ոմանց եւ ըստ մեզ՝ լուսինը այդ նպատակով կառուցուած առաջին արհեստական արբանեակն է եղել երկրի, որ Բաբելոնում կիսկատար կառուցուած «աշտարակ»-ը պիտի լինի: Որովհետեւ «աշտարակ»-ը «լոյս արարող ակ» է, որ կարող է նաեւ արբանեակ լինել: , ու նմանուել Բարձրեալին. իսկ այժմ նա դժոխք է իջել Տիրոջ երեսից՝ իր բոլոր ապստամբ զօրքերով հանդերձ, ինչպէս ասել է մարգարէն596596. Ես․ ԺԴ 12։:

Իսկ Քրիստոս խոնարհութեան այս մարմինն առնելով՝ խոնարհութեա՛մբ է կործանել նրան, եւ խոնարհներին է բարձրացրել վեր՝ խայտառակելով նրա ամբարհաւաճութիւնը:

Քանզի միայն այդքա՛ն է նրա չարութեան թոյնը՝ ինչպէս ճիճուների թոյնը, ինչպէս բոյսերի ու արմատների դաժանութեան վնասները:

Բժիշկներն ասում են թէ արմատներ կան՝ որոնք կարող են դեւերին հալածել մարդկանց մէջից, եւ այդպէս էլ գիտենք: Քանզի Աստուծոյ ներգործութիւնը նոյնիսկ տկար նիւթերով՝ ցոյց է տալիս դեւերի տկարութիւնն ու հակառակամարտի կարծեցեալ զօրութիւնը: Որովհետեւ նա անզօր է սուրբերի առաջ՝ որոնք նրան կոխկռտելու հրամանն են ստացել Տէրից, ինչը քաջ յայտնի է բոլոր հաւատացեալներին: Եւ նրա կամքը կատարողներն ու նրա վրայ յոյս դնողները ետ են դառնալու նրանից՝ ու ամաչելո՛ւ են597597. Սաղմ․ ԿԸ 4 (Զ 6 – Անթ․)։:

Իսկ ովքեր Ամենասուրբ Երրորդութեան ամենակալ զօրութեան օրհներգուներն են, եւ Նրա երկրպագուներն ու փառաւորողներն են՝ այս տկար մարմնով սրբապէս կատարելու են առաքինութեան գործեր, ու մարմնաւոր կեանքը անցկացնելու են ամենայն ճշմարտութեամբ՝ ըստ աշխարհի կարգին, եւ անցկացնելու են իրենց ժամերը, օրերն ու տարիները՝ ձգտելով առաջդիմել:

Եւ առաքինութեան ծնունդները ընթանալու են սուրբ եւ արդար վարքերով՝ աշակերտելով սրբութեան, ու ճշմարտանալով բոլոր առաքինութիւններով՝ այս աշխարհից փոխադրուելու են կենդանի աշխարհ, ուր չի լսւում մահուան համբաւը, եւ փոխակերպուելու են անուշակի՝ մշտնջենաւոր ուրախութիւնների համար, որպէսզի վերստին նորոգուեն Աստուածային զօրութեամբ՝ այս անգամ անսպառ եւ անվախճան ուրախութիւնների համար:

Նրանք ինչպէս արեգակներ են շողշողալու Աստուծոյ անմատոյց լոյսից. եւ բոցավառուելու են Նրա կենդանի սուրբ սիրով. եւ բորբոքուելու են Ամենասուրբ Երրորդութեան հրով՝ անվախճան երանութիւնների մէջ. եւ վայելելու են անսպառ ու անպատում բարութիւնները մեր Տէր Յիսուս Քրիստոսի՝ որինն է Ամենակալ Հօր եւ պարգեւատու Սուրբ Հոգու փառքը, իշխանութիւնն ու պատիւը՝ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: