Ճառ Զ.^Ծ-1919. Ճառ «Զ» - Զօրութիւնների մասին:

 

Դէմ Յանդիման Իրողութիւնների Ծածկոյթներին՝
Որոնք Աներեւոյթները Երեւելի Են Դարձնում

Հայրը չի՛ ծնուել որեւէ տեղից, իսկ Որդին ծնուել է Հօրից՝ եւ չի՛ արարուել. Սուրբ Հոգին էլ բխել է Հօրից՝ եւ ո՛չ թէ ստացուել: Մշտնջենաւորները իսկութեամբ միաբան են Հօրը՝ եւ Հօր մէջ են, ու Հօր իմաստութիւնից են,

Ինչպէս բոցն ու ջերմութիւնը՝ հրոյ իմաստութիւնից²²⁴224. Ներուժից են, պոտենցիալից են, Potential energy-ից են: են.
Ինչպէս լոյսն ու տապը՝ արեգակի լուսապսակից են.
Ինչպէս ջուրն ու բխումը՝ աղբիւրի ակից են.

Ինչպէս բանն ու հոգին՝ մտքի²²⁵225. Միտքը Միի կամ Աստուծոյ տուածն է: իմաստութիւնից են:
Տեղաշարժելով Սուրբ Երրորդութեան անձնաւորութիւնները այլ միաբանութեամբ՝ նրանց բնոյթը մնում է նոյնը, եւ նրանց ոչինչ չի աւելանում^Ծ-2020. Խաչակնքման մէջ իսկապէս տեղաշարժուել է Երրորդութեան հերթականութիւնը, որն սկզբունքօրէն եղել է Հայր, Սուրբ Հոգի եւ ապա Որդի, որի ապացոյցներից մէկն է Հայոց Վեհափառների կրծքին կախուող երեք խորհրդանիշերի հերթականութիւնը - աջին կլոր մետալիոնը՝որպէս գլուխն ու է, հայրը, կենտրոնին թռչուն-Սուրբ Հոգին ձախին էլ խաչը՝Որդին: :

Սրանք Ճշմարիտ Երրորդութեան առակներ են²²⁶226. Օրինակներ են: :

Անսկիզբ իսկութիւնը²²⁷227. Իմաստութեան սերմի ամբողջականութիւնը: , կեանքի յարատեւութիւնը, ամենագիւտ սէրն ու ամենակալ զօրութիւնը՝ այսինքն Հայրը, Որդին եւ Սուրբ Հոգին երեք անձեր են՝ մի բնոյթով ու կամքով, Արարող, Բարերար եւ Հաստատող: ²²⁸228. Վերջին դասաւորութիւնը՝Երրորդութեան բուն հերթականութիւնն է:

Աստուած էր եւ է. էր եւ է՝ Իր անսկիզբ փառերում, եւ է՝ արարածների մշտնջենաւոր անվախճան խնամքներում:
Ճշմարտութիւնը էր եւ է. Էր եւ է՝ Աստուծոյ անփոփոխութեան մէջ, եւ է՝ արարածների հաստատութեան մէջ:

 

Անվրէպ ամենաշահ գիտութիւնը էր եւ է. էր եւ է Աստուծոյ անբաւութեան մէջ²²⁹229. Անսահմանութեան մէջ: , եւ է՝ արարածների լուսաւորութեան մէջ:

Անհասանելի իմաստութեանն հասնելու իրաւունքը էր եւ է. էր եւ է Աստուծոյ անճառելի²³⁰230. Աննկարագրելի: նախախնամութեան մէջ՝ եւ է բոլոր արարածների նախախնամ լուսապսակում:
Լուսապսակի կենդանարար, ամենագիւտ, ամենաշահ, եւ անփոփոխ հաւատարմութեան խրատները էին եւ են՝ Արարչի էութեան մէջ, եւ են մարդկանց ազգի մէջ՝ իրենց յաւերժ փրկական խորհրդով, որ մարդիկ կենդանարար սիրով մերձենան հաղորդութեան:
Ամենակարող զօրութիւնը էր եւ է Աստուծոյ գոյացութեան մէջ, եւ է՝անզօրներին զօրացնելու համար հոգեւոր պատերազմի մարտերում, ընդդէմ աներեւոյթ թշնամուն:
Աստուծոյ սիրոյ կենդանի երանութիւնը էր եւ է՝ բարիքների բորբոքմամբ, խնամելու եւ պահելու համար արդարներին՝ իսկ մեղաւորներին զղջման մղելու համար:
Աստուծոյ Լուսաւոր եւ Փառաւոր Սրբութիւնը էր եւ է՝ պայծառացնելու, փառաւորելու եւ նորոգելու համար արարածներին՝ բազմանշոյլ շնորհների իմաստութեամբ եւ լուսաւոր աւազանով:
Աստուծոյ գթութիւնների խնամքը էր եւ է անպատում բարերարութեամբ՝ խնամածելու համար աներեւոյթ եւ երեւելի արարածներին, որպէսզի հասնեն բարիքների նաւահանգիստ, հասնեն խոստացուած աւետիսներին եւ երկնաւոր կոչման՝ որը լի է կենդանի երանութեամբ:
Աստուծոյ ողորմութեան շնորհը էր՝ եւ է Իր տուած անպատմելի բարիքներում ու ամենառատ պարքեւներում, որոնցով մարդկանց ցոյց է տալիս Իր մարդասիրութեան արդիւնքը, եւ հրաւիրում է ընծայուելու որդէգրութեա՛ն շնորհներին:
Երկայնամիտն ու Ներողը էր՝ եւ է Իր քաղցրութեամբ ու բարերար կամքով: Անյիշաչար լինելով՝ Նա այստեղ ո՛չ բոլորին է պատժում, որպէսզի մեղքերից ետ կանգնեն ու ապրեն:
Ամենասուրբ Երրորդութեան բարերարութիւնն Իր դարմաններով՝ էր եւ է Իր արարածների մէջ,
Եւ է անպակաս լիութեամբ նրանց լուսապսակում՝ որը ո՛չ կը պակասի, ո՛չ կը կշռուի եւ ո՛չ էլ կը պարփակուի երեւելի թէ աներեւոյթ ողոքանքներից ու խոշտանգումներից՝ հնարագէտ մատակարարութեան պատճառով:
Որպէսզի արարածներն ստանան շահաւորն ու օգտակարը՝ իսկ Տէրն էլ բանաւորներից ու մտաւորներից ստացուած եկամուտները դնի Իր ամենիմաստ էութեան գանձարանի լաւագոյն շարքերում, որպէս նրանց քաջաւետ առաքինութիւնների ժառանգութիւն՝ ըստ որի էլ նրանք պսակադրուեն երկնքի արքայութեան մէջ:
Աստուածային վարդապետութեանն աշակերտողները այս յոյս-իմացականութեամբ պէտք է հաւանեն այն, ու հնազանդեն Նրան՝ որը բարին է, հաճելին է ու կատարեալը՝ որպէսզի նրանց հասցնի մշտնջենաւոր եւ անեղծ կեանքին, որ եւ է-ն է՝ եւ է եւ Կայ Իր անսահմանութեամբ, եւ Իր բարերարութիւններով է խնամում բոլոր արարածներին:
Նա Աննուազն է եւ Անչափն ու Անսահմանը: Նա վեր է աւելի քան բոլոր արարածները՝ Իր անքննելի մեծութեամբ ու փառքով: Նա տուողն է կեանքի, փառերի եւ լոյսի՝ամենաշահ կենարար երանութիւններով: Նա Ինքն Իր լուսապսակով բաւարար է բոլորին: Նա արդարացնողն է, լուսաւորողն ու փառաւորողը:
Նա Հայրն է Միածին Որդու՝ եւ բխեցնողը Սուրբ Հոգու: Նա Իր բարերար կամքով, ամենաշահ սիրով, ու ամենագիւտ հանճարով՝ մարդկանց ժառանգաւոր է դարձնում անմարմինների դասին, երկնքի արքայութեանն ու նրա անսպառ բարիքներին:

Իսկ բանսարկուի ստութեան խաբէութիւնը պատիր էր²³¹231. Ծածկուած էր՝ եւ դեռ գործի չէր անցել: եւ է՝ քանզի կորուստ չի եղել սկզբում²³²232. Էներգետիկ կորուստ, մահ: , մինչ չի եղել կարողութիւնից առաջ ընկնելու մոլորութիւնը, ո՛չ էլ սայթաքեցումը դէպի չարիք:
Եւ այժմ առաջ ընկնելու մոլորութեամբ զօրութիւնդ մի՛ վատնիր ատելով չարը՝ որպէսզի նա՛ էլ լսի հաւատքի աւետաւոր քարոզը, եւ հաւատայ ու վերածնուի՛ ջրի եւ Հոգու իմաստութեամբ՝ եւ ապաշխարանքի օգուտներից այլեւս չվերադառնա՛յ ապականութեան:
Մահ չի եղել՝ մինչ մեղքեր չեն եղել: Այժմ էլ մահը լուծուել է լուսաւոր Քրիստոսի յարութեամբ՝ եւ անարգւում է Աստուծոյ սուրբերի կողմից:

Ամենապատիր²³³233. Ամեն ինչ ծածկող, թաքցնող: խաբէութիւնը, խորամանկ կեղծաւորութիւնն ու ամբարտաւանութիւնը չեն եղել նախապէս՝ մինչ սատանան չի բանսարկել. այժմ էլ նա տկար է եւ ոչնչութիւն է՝ ճշմարտութեան երեւութանալով:
Անհաւատութիւն եւ չարիքների ցանկութիւն չեն եղել սկզբում՝ մինչ չի եղել վար գլորուած հակառակասէր աստուածամարտը: Եւ այժմ էլ դրանք չեն լինի՝ Տիրոջ հաւատքի հաստատումով, օրէնքների ներդրումով, եւ Որդու Աստուածսիրութեան ցուցմունքներով:

Անհնազանդութիւն եւ ստահակութիւն²³⁴234. Սուտին հակուելու մոլորութիւն: չեն եղել նախկինում՝ մինչ չեն եղել Աստծուն չհաւանող սատանան ու մարդը: Եւ այժմ էլ չեն լինի՝ երբ կը հնազանդենք Քրիստոսին, ու կ՛ուղղենք մեզ Նրա միջոցով:

Խաբէութիւն եւ նենգութիւն չեն եղել նախկինում՝ մինչ չի եղել խորամանկող չարը. եւ այժմ էլ չկան՝ Քրիստոսի իմաստութեամբ ճշմարտացողների մէջ:

Նախանձ եւ քէն չեն եղել նախկինում՝ մինչ մախացող²³⁶236. Կազմաւորուող: չարը չի քէնոտուել: Եւ այժմ էլ չեն լինի՝ Քրիստոսի քաղցր եւ աննախանձ կամքով մեզ շնորհուածների հետեւանքով:

Ատելութիւն եւ բարկութիւն չեն եղել նախկինում՝ մինչ չարից չեն բխել ու լցուել մեր մէջ. եւ այժմ էլ չեն լինի՝ երբ կ’ապաւինենք Հեզին ու Մարդասէրին, մեր Փրկչի բազում²³⁷237. Անսահման եւ տարատեսակ: սիրոյն:

Ամբարտաւանութիւն եւ անձնասիրութիւն չեն եղել՝ մինչ չի եղել հպարտացած չարը ու մեզ պատառոտել²³⁸238. Բաժան-բաժան արած: . եւ այժմ էլ չեն լինի՝ երբ մեր սրտերում կը լինի Խոնարհն ու մեզ սիրողը: Քանզի Նա ամեն տեղ պահպանում է հեզերին ու խոնարհ սիրտ ունեցողներին՝ որ հանգստութիւն²³¹231. Ծածկուած էր՝ եւ դեռ գործի չէր անցել: տիրի աշխարհին:
Ցասում ու թշնամանք չեն եղել նախկինում, եւ այժմ էլ չեն լինի՝ երբ որ Ամենագութը ողորմելով մեզ կը խնամի:
Անյագութիւն, որովայնամոլութիւն ու ագահութիւն այժմ էլ չկան՝ երկրայինն ու նիւթականը արհամարհողների եւ պարկեշտ սուրբերի մօտ:

Անժոյժ²³⁹239. Ո՛չ ժուժկալ: աղտոտութիւններ չեն եղել՝ մինչ մաքրութիւնը չի վերացել: Իսկ երբ որ ծագել են Աստուածային սուրբ շնորհների սրբութիւնները՝ լուծուել է²⁴⁰240. Վերացել է: ախտի գարշութիւնը:

Սկզբից եւ եթ՝ չեն եղել մեղքերը բոլոր, չեն եղել երեւելի կամ աներեւոյթ չխնայող չարութիւնները՝ իրենց գործակից սատանայի հետ միասին: Դրանք յե՛տոյ են ներխուժել մեր մէջ հակառակորդի միջոցով²⁴¹241. Նաեւ՝ Աստուածայինի դէմ մեր հակառակուելուն պատճառով: ՝ որ մեզ դրանցո՛վ է տապալել:

Եւ այժմ դրանք վերացուել են այն պահից՝ երբ Կենարար Գառը որպէս պատարագ²⁴²242. Ընծայ: է նուիրուել խաչի վրայ, ու քաւել է արարածների մեղքերը՝ եւ նրանց հաշտեցրել է Հօր հետ:

Եւ Իր Սուրբ Աւազանով²⁴³243. Քրիստոսն իր մարմին-աւազանով վերածնուելով: վերստին ծննդեամբն ու փրկական խորհուրդով՝ Նա կենսապէս ամրագործել է հաւատացեալներին Սուրբ Երրորդութեան մէջ:

Նա կործանել է ամբարիշտներին, հպարտներին եւ ամբարտաւաններին՝ եւ առհաւատչեայ յուսով²⁴⁶246. Իմացականութեամբ: բարձրացրել է խոնարհներին: Եւ լուծարել է նրանց եկամուտ մեղքերը, նաեւ լուծարել է նրան՝ով մեղքերով է իշխել, այսինքն սատանային՝ որպէսզի ազատագրէր նրանից գերուածներին ու նրա կամքը կատարողներին, Իր երեւելի շնորհներով ու մարդասիրութեամբ:
Նրանք՝ որոնց բազմութեամբ են երեւացել ներդրուած օրէնքները, սկզբից եւեթ եղել են կենսաբեր գալստեան վկաներ: Նրանք նորոգուելու են՝ սկսած արդար Աբելից, որ արդար անունն է ստացել իր արդար ու անարատ վարքերի համար:
Ինչպէս եւ Ենովսն է նորոգուելու՝ յոյսով լինելուն համար. եւ Ենովքը՝ որովհետեւ փոխադրուել է Աստուծոյ հաճութեանն. եւ Նօյը՝ իր կատարեալ արդարութեան համար. եւ Աբրահամը՝ հաւատաւոր լինելուն համար. եւ Իսահակը՝ Աստուծոյ Որդու մասին աւետելուն համար. եւ Իսրայէլը՝ առաքինութեան մարտը կերպարանաւորելուն համար. եւ Յովսէփը՝ իր պարկեշտութեան համար. եւ Մովսէսը՝ իր օրէնսդրութեան համար. եւ Դաւիթը՝ ուղիղ եւ հեզ թագաւորելուն համար:

Նաեւ բոլոր սուրբ մարգարէներն ու Մակաբայեցիները, եւ հնոց նետուած երեք մանուկները, մինչեւ Յովհաննէս՝ որ ճրագն էր Արդարութեան Արեգակի²⁴⁷247. Քրիստոսի: , Քրիստոսի՝ որ բոլոր աշխարհ եկող մարդկանց լուսաւորել է յոյս-իմացականութեամբ, Աստուածգիտութեամբ, իմաստութեամբ եւ արդարութեամբ:
Փրկիչի՝ որ աշխարհ է եկել փրկելու մեղաւորներին, եւ լուսաւորել է հաւատացեալների սրտերը՝ մեզ արարողի բարերար կամքով, որպէսզի պտղաբեր լինենք ըստ արդարութեան օրէնքներին եւ իրաւունքներին՝ եւ ըստ Տէրութեան Ամենակալի հաճութեան:
Որպէսզի արքայութեան հասնելու յոյս-իմացականութեամբ՝ ընթանանք անարատ վարքերով դէպի իմաստութեան բարձրագոյն կէտի կոչումը, եւ լինենք կատարեալ՝ ինչպէս մեր երկնաւոր Հայրն է²⁴¹241. Նաեւ՝ Աստուածայինի դէմ մեր հակառակուելուն պատճառով: :
Աստուած Իր բարերարութեան խնամքներով է լցնում բոլոր արարածներին՝ եւ բոլորի մտքերը յորդորում է գործակցելու Իր բարերար կամքին:
Նա երկնքից երկիր է հաղորդում՝ թէ մեղաւորների բարերարութիւնը նրանց դարձն է ապաշխարութեան, յանցանքները խոստովանելով եւ գործածների համար զղջալով՝ որպէսզի ապաշխարութեան արժանի պտուղներ քաղեն: Դա ուրախացնում է հրեշտակների զօրքերին՝ ինչպէս ասում է Տիրոջ խօսքը²⁴²242. Ընծայ: , թէ երբ նոյնիսկ մի՛ մեղաւոր է դիմում ապաշխարութեան՝ երկնքում ուրախութիւն է լինում հրեշտակների մօտ:
Ի՞նչ կարող ենք ասել արդարների հասցէին՝ Առաքեալների, մարգարէների, մարտիրոսների, վարդապետների, կուսակեաց ճգնաւորների, եւ պարկեշտ ամուսնացեալների հասցէին՝ որոնք չեն ունենում աղտոտող ցասում, վնասակար ոգի, ամբարտաւանութիւն, բարկութիւն, ատելութիւն, նախանձ եւ որովայնամոլութիւն՝ երբ ջանադրութեամբ մշակւում են բարեպաշտութեան մէջ, ու արմատախիլ են անում իրենց չար սովորութիւնները՝ մեզ սիրող Քրիստոսի սուրբ սիրոյ յորդորանքով:
Քանզի սատանայութիւն չի եղել՝ մինչ չի եղել Բարուն հակառակուող չարը:
Որովհետեւ արարչութիւնից վեց օր ետք՝ երբ դեռեւս գոյութիւն չի ունեցել ամբարշտութեան գաղափարը, վկայութիւն կայ Տիրոջ կողմից, թէ այն բոլորը ինչ Աստուած արարել է՝ յոյժ բարի են եղել ²⁴⁸248. Ծն․ Ա 31։. որովհետեւ եթէ լինէր բնութեամբ չարը՝ ամենակալն Աստուած չէր վկայելու բոլորի բարի լինելը:
Աւետարանում Տէրն աշակերտներին ասում է ²⁴⁹249. Յովհ․ Զ 71։. «Տասներկուսիդ էլ Ես չընտրեցի՞. բայց ահա ձեզանից մէկը սատանայ է»:
Արդարեւ նախօրոք նրան չի զրպարտել Արդար Դատաւորը՝ մինչեւ որ չարը երեւութացել է նրա չար կամքից շարժուելով, ու նրան հասցրել չարութեան:
Հետեւաբար նա սատանայ անունն առնելով՝ անջատուել է սուրբ պաշտամունքից, հեռացել է կենդանարար սիրուց, եւ անյոյս մնալով՝ ինքն իրեն գցել է մահուան գիրկը, այնպէս՝ ինչպէս դեւերը խոզերի կերպարանքն առնելով գցուել են ծովակի մէջ, ասելով ²⁵⁰250. Մատթ․ Ը 29։. «Ի՞նչ կայ Քո եւ մեր միջեւ Աստուծոյ Որդի, Աստուծոյ սուրբ, ինչո՞ւ ես ժամանակից առաջ եկել մեզ կորստեան մատնելու»:
Նրա՛նք էլ են իմացել իրենց եւ մեր դատաստանի ժամանակը՝ նաեւ հատուցումը անօրէնների, անհնազանդների, անսուրբների եւ պիղծերի՝ ըստ արժանիքների:
Քանզի սատանայ չի՛ եղել՝ մինչ չի՛ եղել ամբարշտեալը. եւ այժմ նա անզօր է՝ ըստ Տիրոջ խօսքին²⁵¹251. Յովհ․ ԺԲ 31։, թէ «Այս աշխարհի իշխանը դատապարտուած է՝ եւ արտաքսուելու է»:
Քանզի խաւար չի եղել՝ եւ այժմ էլ չկայ, որովհետեւ դա տարրերի ստուերն է միայն՝ եւ ո՛չ թէ մի բնոյթ: Որովհետեւ ածուխը առաւել սեւ է՝ քան ստուերը, եւ որեւէ սեւ իր էլ այդպէս է: Եւ արեգակն ու միւս լուսատուները իրենց ծագման պահին նոյնպէս ունեն սեւութիւններ: Բայց ստուերը որ խաւարն է՝ լուսաւորուելով լուծւում է, եւ չի կարող դիմադրել լոյսին:

Եւ մահ չի եղել՝ մինչ չենք մասնատուել²⁵²252. «Պարտե լեալ»=անգլ. «part», «particle» լինել: մեղքերով. եւ այժմ էլ չկայ՝ Կեանքի յայտնութեամբն ու Նրա յարութեամբ մեռեալների միջից: Եւ իմաստութեան լոյսի ծագելով ու կենաց իմաստութեան յայտնուելով՝ երկուսն էլ հրաժեշտ են տուել, թէ՛ մահը՝ եւ թէ՛ խաւարը:

Իրերի եւ օրէնքների այս բոլոր յօրինուածքները՝ Տիրոջ իմաստութիւնից են:
Այդ պատճառով էլ քաջերն ու պիտանիները պսակաւո՛ր են երեւում՝ ըստ իրենց առաքինութեան լաւ որակին, եւ թագադրուա՛ծ են մտնելու լոյսի հանգստարան՝ յաւիտենական կեանքի:
Իսկ վատերը, ծոյլերն ու Աստուծոյ պատուիրանն արհամարհողները ընկալելու են պատուհասների պատիժները գեհենի անշէջ հուրում՝ ինչը պատրաստուել է նրանց համար:
Քանզի անանց է Արդար Դատաւորի իրաւունքը:
Երկու կողմերին էլ՝ թէ՛ լաւերին եւ թէ՛ վատթարներին Նա դնում է ճշմարտութեան առաջ, ու փառաւորեալներին յոյս-իմացականութիւն է տալիս, իսկ թշուառներին՝ ակնկալուած տանջանքները:
Նա երկու ձեւով է խրատում. բարութեամբ է յորդորում՝ եւ Իր ահով կոծն է ցոյց տալիս, որպէսզի ոչ ոք չզրկուի խոստացեալ յաւիտենականից:
Նա երկու կողմերին էլ Իր սիրով է խնամում:
Քաջերին խնամում է՝ որպէսզի չերկմտեն կենաց յոյս-իմացականութեան նկատմամբ:
Վատերին էլ է խնամում, որ ահով՝ Տիրոջ մօտենան ապաշխարելու, եւ մնան անկարօտ Քրիստոսի շնորհների լիութեան, եւ պարծանքով վայելեն Նրա փառերը:

 

Որ Տիրոջ շնորհները տեսանելի լինեն Նրան սիրողների վրայ՝ որոնք ահով ու սիրով են ծառայում Նրան²⁵³253. Իմացականութեամբ եւ սիրով: : Որպէսզի նրանք ընկալուեն Տիրոջ կողմից՝ եւ մեծարեալների ու փառաւորեալների հետ արժանանան որդեգրութեան, ու բոլոր սուրբերի հետ վայելեն Քրիստոսի անսպառ բարիքներից:

Որովհետեւ Ամենակալ²⁵⁴254. Ամենապարփակ: Ամենասուրբ Երրորդութեան բարերարութիւնը խնամում է արարածներին Իր ամենագիւտ սիրով, ամենաշահ երախտիքներով ու անփոփոխ ճշմարտութեամբ: Նա մեր երեւելի ու աներեւոյթ լուսապսակներն^Ծ-2121. Մարդու երեւելի լուսապսակը մաշկն է, իսկ աներեւոյթ լուսապսակը լուսեղէն էներգետիկ դաշտն է: է ուղղում՝ եւ չի՛ թողնում որ քայքայուենք, որպէսզի մեզ մատակարարի մշտնջենաւոր բարին:
Քանզի Ինքն անեղծ է եւ անապական:
Նա չի՛ փոփոխւում՝ բայց ուրիշներին է փոխում դէպի լաւը.
Նա Կենդանութիւն է տալիս ստեղծուածներին՝ զարմամալի յօրինուածքներով.
Նա չգոյացածներին վերածում է երեւելի գոյութեան.
Նա անարգներին պատուական է դարձնում իւրովի արժանիքներով՝ որ իրենց գործերում լաւ երեւան.
Նա անյարմարը յարմար է դարձնում եւ բարիքների պիտանի՝ տեսակ-տեսակ յօրինուածքներով.
Նա երկմտութեամբ վրիպեալներին՝ Իրեն հաւատարիմ է դարձնում.

Նա ստուգման է ենթարկում չարի մեքենայութիւններն հանդիսացող սուտն ու երդմնահարութիւնը:
Նա խրատական Սուրբ Խօսքերի մատեան է կազմել բարու մասին հաղորդելով՝ որ լուսաւորի իւրաքանչիւր անձին կենդանարար հնարագիտութեամբ եւ կատարեալ իմաստութիւններով.
Որպէսզի մարդու խոստովանութեամբ՝ նրա մէջից խլի չար կամքից, չար խորհուրդներից ու գործերից քաղուած եկամուտները^Ծ-2222. Չար կամքից ու խորհուրդներից մեր մէջ կուտակուած կեղտերը, աղի կուտակումները՝ որոնք ո՛չ միայն սննդնի մնացորդներ են: .
Որպէսզի ծուլութիւնից ու արհամարհանքից խոպանացած միտքը ուղղի եւ մղի բարի գործերի՝ նաեւ զգուշացնի եւ զգաստացնի նրան.
Որպէսզի նրա կամակոր միտքն ու մարմինը հնազանդեցնի հոգեւոր կարգերին՝ ու նրան սիրել տայ կրօնը.
Որպէսզի ահով ու սիրով՝ նրանից խլի ու վերացնի չար սովորութիւնները.
Որպէսզի անձի բոլոր շարժումները բերի Աստուածային ներդաշնակութեան, եւ ի շահ եղբայրների ՝որպէսզի սրանք էլ մեծ ճիգերով ու վաստակով մշակեն նրան առաքինութիւններով.
Որպէսզի նա մտերիմ վերաբերմունք ցուցաբերի կանխահաս անձերին եւ ուշ հասունացողներին՝ եւ բարի պտուղը երեւայ:
Ինչպէս որ լոյսը խաւարի չի փոխւում, այլ լուսաւորում է խաւարին՝ նոյնպէս որ կեա՛նքը մահուան չփոխակերպուի, այլեւ մահացողները վերապրեն^Ծ-2323. Մեղաւորը վերածնուի Տիրոջ իմաստութեամբ: ու գործեն Տիրոջ իմաստութեամբ:
Այսպէս պէտք է լքել անարգը ու մեծարել լաւը՝ Ամենակալի շնորհներով:
Կենաց Բանն ունենալով իրենց մէջ, ու աշխարհի երեսին որպէս լուսաւորներ երեւալով՝ կը կարողանան առաջնորդել բազմութիւններին:
Պէտք է անբիծ կեանքով ու բարեպաշտութեամբ անցկացնեն այս ժամանակը եւս՝ ըստ արդարութեան կարգերին:
Պէտք է անարատ, սուրբ եւ ճշմարիտ վարք ունենան՝ գործակցելով Արարչի բարերար կամքին:
Պէտք է մտերիմ ու քաջասիրտ հաւատքով հալածեն անարժան իրերը՝ եւ արժանաւորներից օգտակար շահեր ժողովեն: Այդպիսով պէտք է քաջութեան ու պարծանքի յիշատակ թողնեն երկրի վրայ՝ եւ յաւիտենականը ամբարեն երկնքում, ուր փառք ու անսպառ բարիքներ կան պատրաստուած՝ դրանք յուսացողների համար:
Ովքեր արհամարհում են այստեղի զօրութիւնները իրենց կենդանարար սիրով ու աննկարագրելի երանութիւններով՝ որոնք Տիրոջ յոյս-իմացականութիւնից են, վայելուչ ազատութեամբ են թագաւորում այստեղ փառաւորելու համար Բարձրեալին՝ եւ յաղթում են թշնամուն:
Ովքեր իրենց հաւատքով այստեղ պարտութեան են մատնում հանապազորդ թշնամուն՝ այնտեղ բարձրանալով բերկրալու են զուարճանալով անանց ուրախութիւններով եւ անճառ բարիքներով, որոնք Հօր, Որդու եւ Սուրբ Հոգու մօտ են, որտեղից մերժուած են բոլոր տրտմականները, եւ որտեղից բղխում են տեսակ-տեսակ բարիքներ՝ որոնք կան ու կը մնան անվախճան կեանքում, որպէսզի վայելք պատճառեն Աստուծոյ բոլոր սրբերին՝ ըստ իւրաքանչիւրի սուրբ սիրոյ ձեռքբերումներին, երբ հրաւէրի կոչն հնչի հարսանեկան ուրախութեան համար:
Ովքեր իրենց անձը պատրաստել են ըստ երկնաւոր Հօր կամքի՝ կը պսակադրուեն լուսաւոր պսակներով, որպէսզի անվախճան խնդութիւնների ժամանակ Աստուծոյ փառքը գովեն:
Այստեղ առնելով առհաւատչեայ կեանքի յոյս-իմացականութիւնը՝ այնտեղ դասուելու են երախտաւորների շարքում, որ ժառանգեն երկնքի արքայութիւնը:
Այստեղ ազատուելով անարգանքների ամօթից՝ այնտեղ էլ ազատուած են լինելու Արդար Դատաստանի սպառնալիքների վիշտերից, պատուհասների տոյժերից եւ դառն տանջանքների տուգանքներից:
Եւ գովուելով արդար անունով՝ մեծարւում են սուրբ եւ ճշմարիտ պարգեւներով, յարգանքերով ու պատուով, եւ փառաւորւում են պարծանքներով: Եւ այդպէս, զերծ են մնում գեհենի սպառնալիքներից ու տանջանքներից՝ որովհետեւ հաւատացել են Տիրոջ խօսքին, որ վերաբերւում է ամբարիշտներին ու մեղաւորներին. «Անիծեալնե՛ր, գնացէ՛ք յաւիտենական անշէջ հուրին՝ որ պատրաստուել է սատանայի եւ նրա արբանեակների համար, ուր ձեր աչքերը լաց են լինելու՝ եւ ատամներն էլ կրճելու են»²⁵⁵255. Մատթ․ ԻԵ 41։:
Իսկ հաւատարիմներին ասել է ²⁵⁶256. Մատթ․ ԻԵ 23։. «Իմ Հօրից օրհնեալներ՝ եկէ՛ք Իմ արքայութիւնից ներս. քանի որ ձեզ տրուած քչին հաւատարիմ եղաք՝ Ես ձեզ շատերից բարձր դասեցի. ուստի մտէ՛ք Տիրոջ ուրախութեան լուսապսակից ներս»՝ սուրբ հրեշտակների հետ մշտնջենաւոր կեանքի, Փառերի Թագաւորի մօտ՝ որն ասել է ²⁵⁷257. Յովհ․ ԺԲ 23։. «Ուր որ Ես եմ՝ այնտեղ էլ Իմ պաշտօնեան պիտի լինի», Նրա մօտ՝ որ կենդանի ուրախութեամբ է ուրախացնելու Իր սիրելիներին, ըստ իւրաքանչիւրի վաստակին:
Քանզի իրենց ճիգերով մեծացել են Տիրոջ իմաստութեամբ՝ որպէս Նրա անքննելի եւ ամենագիւտ սիրոյ ժառանգներ, որպէս Անմահի, Անհամեմատելիի եւ աննման ու անկշիռ Լոյսի ժառանգներ:
Որովհետեւ իրենց ճիգերով սթափուել են երկրային իրերից եւ մարմնաւոր զբօսանքներից, եւ զգուշութեամբ ու զգաստութեամբ՝ կարողացել են ամենագիւտ հնարներ մտածել ու գտնել երկրի վրայ:
Ցերեկ ու գիշեր անկաշկանդ խորհրդածութիւններով՝ կարողացել են մղուել դէպի Տիրոջ զարմանալի լուսաւոր գեղեցկութիւնը: Ջերմեռանդ սիրով եւ խոստացուած որդեգրութեան յիշատակներով՝ կարողացել են անձկութեամբ փափաքել Տիրոջ բարիքները:
Նաեւ կարողացել են իրենց անձին ենթարկել մարմնական ցանկութիւնների ձգտումները՝ հիւթ առնելով Տիրոջ սուրբ օգնականութիւնից. անարատ ապրելով եւ հեռու մնալով բոլոր մարմնաւոր ծփանքներից, եւ վարագոյրի ետեւում սուրբ եւ անարատ պահպանելով հոգեւոր օրէնքները՝ ամրացել են ու զգուշացել Տիրոջ կամքով:
Եւ բարձր կոչման համար սուրբ զգաստութեամբ զարթնած լինելով՝ կարողացել են անարգելօրէն սուրբ շարժումներով առնել Տիրոջ սիրոյ գրաւականն ու մխիթարութիւնը, ապա եւ Նրա սիրոյ բորբոքմամբ՝ յորդել են կենդանարար Բանի ու գործի անուշակ կեանքով:

Անճառների²⁵⁸258. Սուրբերի։ յիշատակներով սուրբ խորհրդին հաղորդուելով՝ կարողացել են նայել խոստացուած աւետիսների գեղեցկութեան:

Ինչպէս որ մեղուները գիտեն թէ ծաղիկներից ո՞րն է կարեւորը՝ որպէսզի այն բերեն մեղուանոց ու պատրաստեն բոլոր դաժան ու դառն ճաշակները²⁵⁹259. Քիմքերը։ անուշացնող քաղցրութիւն՝ այդպէս էլ կենարար խրատներով ժրացեալները դրանցից օգտակարը վերցնելով, իմաստութեամբ առաջնորդուել են ամեն տեսակ բարեգործութիւնների՝ որպէս հաւատքին ու ճշմարիտ սուրբ վարքերին անցնելու պատրաստութիւն:
Տիրոջ քաղցր յոյս-իմացականութեամբ ընթանալով անմոլոր ճանապարհով՝ որ տանում է յաւիտենական կեանքի, նրանք հասնում են կենաց օթեւանին՝ փրկութեան դռան:
Մեծ ցանկութեամբ ու սաստիկ ծարաւով ճաշակելով Բարերարի անուշ ակի քաղցրութեան խնամքներից՝ նրանք միշտ մտաւոր իմաստութեամբ են վայելում անճառելիները Քրիստոսի, ու սուրբ խանդաղատանքով մերձենում են նորոգութեան:
Ընկալելով առհաւատչեայ կեանքը եւ լինելով այդ ընթացքի մէջ՝ նրանք անկարօտ են մնում անսպառ երանութիւններից: Միշտ լինելով անճառելիների եւ Անսահմանի հետ անձանձրոյթ զուարթութեամբ՝ հեռու են մնում աշխարհիկ զբօսանքներից, որոնք միտքը շարժում են դէպի մոլութիւններ, եւ մարմինը դէպի ցանկութեան հարուածներ՝ որոնք արժանի են ամօթանքի, անարգանքների եւ պատիժների:
Այլեւ ուշադիր լինելով երկրին ու երկրայիններին՝ նրանք խորհում են երկնայինների մասին, պատրաստելով Աստծուն հաճելիները:

Պէտք է մեր միտքը բաց պահենք առ այն՝ որ աւելի վերեւում է քան վերիններն են ու ներքինները, որ պատճառն է կեանքի եւ փրկութեան, որ մեզ գործակից է դարձրել Իր բարերար կամքին՝ որպէսզի գտնենք կորածներին, պահպանենք լաւերին՝ եւ առաջնորդենք դէպի բարիները. հեռաւորներին մերձաւոր դարձնենք, օտարներին խնամելով ընտանի դարձնենք, եւ մարդասիրութեամբ հովուենք բոլորին՝ փրկելու եւ կեանքի առաջնորդելու համար թէ՛ հեռաւորներին եւ թէ՛ մերձաւորներին:
Պէտք է պատրաստակամ լինենք սպասաւորելու եղբայրներին՝ նրանց ձեռնարկած բոլոր բարի գործերում:
Պէտք է ազատուենք չարից եկող ցանկութիւններից՝ եւ բոլոր վնասակար խարդախութիւններից:
Պէտք է ամբողջովին սուրբ սրտով, անբիծ վարքով եւ ուղիղ հաւատքով ընդառաջ գնանք Տիրոջ իմաստութեան՝ եւ միշտ հաստատուն մնանք Նրա ծառայութեան մէջ:
Եւ պէտք է Նրա քարոզածներով լուսաւորենք մեր բոլոր զգայարանները՝ ինչպէս երկիրն է լուսաւորւում արեգակի ճառագայթներով:
Եւ Նրա սիրոյ յիշատակներով փրկուելով՝ պէտք է ամրանանք Նրա խնամակալ սիրով:
Եւ սուրբերը պէտք է կցորդ լինեն Նրա ուսմունքին՝ լաւերին դէպի երկնայինը յորդորելով, միշտ օգնական ունենալով Բարերարի շնորհները:

Եւ ամեն ինչից գոհանալով՝ պէտք է միշտ օրհնենք Ամենակալին, բարիքներ տուող Աստծուն: Եւ փառք տանք Նրան՝ որ մեզ արժանացրել է գործակից լինելու Իր բարերար կամքին:
Նեղութեան մէջ թէ անդորրի՝ պէտք է մտերմութիւն ցուցաբերենք մեր Տիրոջ, եւ Նա մեզ կը պարգեւի Իր չնուազող շնորհները:
Քանզի Աստուած կամենում է բոլորի ապրելը՝ որ ժառանգաւոր լինեն անանց փառերին, եւ այն մեծութեան՝ որ մեր Տէր Քրիստոս Յիսուսինն է:
Եւ մենք՝ որ Նրանով փրկութիւն ենք գտել, իւրաքանչիւրս ի՛ր վաստակներով ու առաքինութեամբ սրբուելով չար ցանկութիւններից՝ նաեւ առիթ պէտք է հանդիսանանք շատերի փրկութեան:
Եւ ճշմարտուած վարքեր ունենալով՝ մենք երկրից կը փոխադրուենք երկնաւոր հանգստի անուշակ արքայութիւն, միշտ լինելու Քրիստոսի հետ, ու վայելելու Նրա երանելի բարութիւնները:
Ինչպէս որ մարդու հասակը կանգուն է մնում իր անդամներով՝ այդպէս էլ հաւատքը կանգուն է մնում նրա բարի գործերով: Եւ հաւատքով ստուգւում է նրա յոյս-իմացականութիւնը, իսկ յոյսի միջոցով էլ՝ գործունէութիւնը^Ծ-2424. «Յոյսը» անձի մտքի լուսապսակն է, իմացականութիւնը՝որն ստոյգ, այսինքն առողջ ու ճշգրիտ է դառնում. իսկ «հանդիսութիւն»-ը նրա կատարած գործն է, գործունէութիւնն է: :
Եւ այդպէս յորդորուելով Աստուածային սիրով, ստանալով Սուրբ Հոգու շնորհները, եւ լինելով վերագոյնների հետ՝ մարդը դառնում է անմահ երկնայինների կեանքին ժառանգակից, որ սուրբերի բնակարանում կենարար սիրով ծաղկի գեղեցկագոյն փառերով՝ եւ անճառելիների ու մշտնջենաւորների շարքում միշտ փառաւորի յաւիտենական Ամենասուրբ Երրորդութիւնը առյաւէտ. ամէն: