ԺԷ. ԶԳՈՒՇՈՒԹԻՒՆ ԶԳԱՍՏՈՒԹԵԱՆ՝ ՇԱՀԱՒՈՐ ՊԱՏՐԱՍՏՈՒԹԵԱՆ
ԸՆԴ ՄՏԵՐԻՄՍՆ ԵՒ ԸՆԴ ԴԺՆԴԱԿՍՆ՝ Ի ՊԱՏԻՒՍ ԵՒ Ի ՊԱՏԻԺՍ
ԳՐԵԼ ձեզ եւ ուսուցանել կամիմ եղբարք իմ եւ որդիք՝ զորս ի Քրիստոս Աւետարանաւն ծնայ629629. Ա․ Կորն․ Դ 15։:
Զի որք յարգեն զանձինս իւրեանց ի գործ բարութեան եւ յուսումն ճշմարտութեան՝ ինքեանք իսկ պատրաստին ի վնասակարացն, եւ պէսպէս հնարիւք յառնել զբարիսն խորհին: Որպէս զի օրինակ ճշմարտութեան եղիցին յառնել եւ յուսուցանել միշտ՝ եւ անխիղճ եւ անպատճառ իցեն առ հեռաւորս եւ մերձաւորս, ըստ Բանին Տեառն.
«Լուսաւոր եղիցի՝ ասէ630630. Մատթ․ Ե 16։, լոյս ձեր արդարութեան առաջի մարդկան՝ որպէս զի տեսցե՛ն զգործս ձեր բարիս, եւ փառաւորեսցեն զհայրն ձեր բարիս, եւ փառաւորեսցեն զՀայրն ձեր երկնաւոր»: Եւ դարձեալ երանէ զծառայսն՝ յորոց Անունն օրհնի եւ փառաւորի. եւ վայ եւ եղուկ զայնոսիկ վարկանի՝ յորոց անուն Տեառն հայհոյեսցի631631. Հռ․ Բ․ 24։:
Զի որք լինին քարոզք Ճշմարտութիւնն՝ ինքնին յարդարէ զնոսա անմոլար գիտութեամբն: Եւ Աստուած փառաւորէ զնոսա՝ յորժամ տեսանի նոցա բարեպաշտութեան ջանքն. զի զո՛ր նոքայն տնկեն եւ սնուցանեն՝ Աստուած աճեցուցանէ: Եւ հաստատէ աւետեօք կենացն՝ ի փառս եւ ի պարծանս նոցա, ի տիեզերական ատենին յարութեանն՝ որ ի մեռելոց:
Եւ կարասցեն ասել632632. Ես․ Ը 18։. «Ահա մեք եւ մանկունք մեր ճշմարտեալ՝ զոր ետուր մեզ Աստուած»: Եւ պսակեալ առաքինութեամբքն՝ առնուն զգրաւական խոստացեալ, աւետեացն Քրիստոսի: «Զի որ արասցէ՝ ասէ633633. Մատթ․ Ե 19։, եւ ուսուսցէ՝ նա մեծ կոչեսցի յարքայութեանն երկնից»: Զի «Սկսաւ՝ ասէ634634. Գործք․ Ա 1։, Յիսուս առնել եւ ուսուցանել՝ մինչեւ յօրն յորում համբարձաւ յերկինս»:
Իսկ որում հաւատացաւ վերակացութիւն ժողովրդոց՝ եւ ծուլասցի եւ հեղգասցի ի նոցա խնամս, ի հոգեւոր ուսումն եւ ի խրատ՝ եւ ստունգանիցէ, եւ կամ ո՛չ տայցէ զմարմնաւոր պէտս կարօտելոց՝ այլ ուտէ եւ ըմպէ անզգայաբար, յանկարծակի՛ գայ ի վերայ նորա մահ՝ յորում աւուր ակն ո՛չ ունիցի. եւ հատանող Բանն Աստուծոյ սուր՝ ընդ մէջ կտրեսցէ զնա, յԻնքն առեալ զշնորհսն՝ որ ի Տեառնէ: Եւ զվատթարն ընդ անհաւատսն՝ դիցէ ի խաւարն արտաքին, եւ ի հուր՝ ուր լալ աչաց է եւ կրճել ատամանց:
«Զի հաւատք ի լսելոյ են՝ ասէ Առաքեալ635635. Հռ․ 14 (Ժ 14 – Անթ․)։, եւ լուր՝ ի Բանէն Քրիստոսի: Զի զիա՞րդ հաւատան՝ զոր ո՛չն ուսան, եւ կամ զիա՞րդ աղաչեսցեն՝ զոր ո՛չ գիտեն»:
Եւ դարձեալ առ մարգարէն Եզեկիէլ՝ ասէ օրինակաւ առ ամենայն վերակացուս, այսպէս. «Դէտ կացուցի զքեզ. զգուշասջիր անձինդ՝ եւ ժողովրդեանդ. եւ ասասցես ցանօրէնն՝ եթէ մահու մեռցիս. եթէ ո՛չ զղջասցի եւ դարձցի խոստովանութեամբ յապաշխարութիւն՝ մեռցի զմեղացն զմահ. եւ դու ապրեսցիս՝ զի զգուշացուցե՛ր յառաջագոյն: Ապա եթէ զղջասցի եւ դարձցի խոստովանութեամբ յապաշխարութիւն՝ կելով կեցցէ զարդար կեանսն, եւ մի՛ մեռցի զմեղացն զմահ: Ապա եթէ ո՛չ զգուշացուցեր նմա՝ ի մեղս ի՛ւր մեռցի ի պատուհաս, եւ զարիւն նորա՝ ի ձեռաց քո՛ց խնդրեցից», ասէ զայս636636. Եզեկ․ Գ 17։ ամենեցունց Տէրն:
Եւ Դանիէլ բանիւք եւ արդեամբ եցոյց զիրաւացի դատաստանն առ ծերսն՝ որք էին վերակացուք Իսրայէլի, զպատիժս պատուհասի՛ցն637637. Դան․ ԺԳ 45։: Որ եւ ի գբին յառիւծուցն ապրեցաւ՝ մատնելով ոսոխացն ի մահ, որ անդէն իսկ ի նոսին դառնայր մահն՝ յառիւծուցն638638. Դան ԺԴ 41։: Եւ այնպէս՝ երեւելի եղեւ ճշմարտութիւն արդարոցն, եւ ամբարտաւանութիւն՝ զրպարտող չարեացն:
Եւ այսպէս փառաւորէ՛ Աստուած զփառաւորիչս Իւր՝ եւ զճշմարիտ վերակացուս:
Որ եւ զերիս մանկունսն արկին ի հնոցն առ ի յայրել՝ վասն առ ի յԱստուած զհաւատսն ամբողջ պահելոյ. զի հրաման՝ ասէ, թագաւորին սաստկանայր՝ եւ հնոցն բորբոքէր առաւել, եւ հուրն ո՛չ կարէր մերձենալ առ սուրբսն՝ որք օրհնէին զՏէր Աստուած: Այլ զչարսն զորս գտանէր՝ այրէր հուրն. զի այնու՝ ծանուցեալ եղեւ Արարիչն արարածոց, եւ թագաւորն խոստովան լինէր Աստուծոյ՝ զմեղսն639639. Դան․ Գ 22։:
Եւ զԵրեմիաս արկին ի գուբն ի մահ՝ յաղագս յանդիմանելոյ զանիրաւսն եւ ի դարձ ածելոյ, զի ապրեսցի՛ն ի բարկութենէն՝ որ գալոցն էր ի վերայ ժողովրդեանն643643. Երեմ․ ԼԸ 6։: Որ եւ զգրեալ զխրատսն եւ զմարգարէութիւնն այրեցին՝ եւ ըստ արժանեացն ընկալան զհատուցումն մեղաց իւրեանց, եւ մատնեցան ի սով եւ ի սուր եւ ի գերութիւն: Եւ մարգարէն փառաւորեալ՝ պատուեցաւ ի թագաւորէն եւ ի մեծամեծացն, եւ վերստի՛ն նորոգեաց Գրոց զմարգարէութիւնն եւ զուղիղ խրատսն644644. Երեմ․ ԼԶ 23։: Եւ զի ասաց645645. Երեմ․ ԽԸ 10։. «Անիծեալ ամենայն՝ որ գործէ զգործ Տեառն ծուլութեամբ»:
Եւ Տէրն՝ որ յԱւետարանսն առ Պետրոս ասաց. «Դու ես վէմ՝ եւ ի վերայ այդր վիմի շինեցից զեկեղեցի Իմ». այսինքն՝ զհաւատացեալ ժողովուրդն Աստուծոյ. «Եւ դրունք դժոխաց՝ զնա մի՛ յաղթահարեսցեն», զարձակեալսն յերկրէ՝ սուրբս եւ արդարս, ճշմարիտ հաւատով յերկինս»:
«Եւ զոր կապիցես յերկրի զանսուրբս եւ զանիրաւս եւ զայլահաւատս՝ եղիցին կապեալ ի յերկինս ի պատիժս սպառնալեացն»646646. Մատթ․ ԺԶ 18 (18-20 – Անթ․)։:
Առ Պետրոս Բանս ի Տեառնէ՝ առ ամենայն վերակացուս սուրբս ասացաւ, որք զճշմարտութիւնն իրա՛ւ ունին:
Այսպիսի ընտրութիւնք են ի մէջ լաւաց եւ անիրաւաց:
Որք իւրեանց սրբութեամբն եւ առաքինասէր վարուք եղեն արբանեակք եւ քարոզք Բանին Ճշմարտութեանն՝ զգուշութիւն անձանց եւ ժողովրդոց, արհամարհողաց եւ անհնազանդից, անսրբոց եւ պղծոց, եւ որ այլ եւս դժնդակութեան վարք իցեն՝ յամենայնի խելամտեալք, ճանաչելով զերկաքանչիւրոցն զշարժմունս: Եւ ընդ սխալեալսն մարտիցեն(է)՝ զինուք ճշմարտութեանն, ողոքանօք կամ սաստիւք՝ որով կարասցեն(է) շահել զմեղապարտսն: Եւ զհեծանոցն ի ձեռն ունել՝ զի հողմով Հոգւոյն Սրբոյ շնչելով որոշեսցեն(է) զցորեանն յշտեմարանս սրբոց, եւ զյարդն պատրաստիցեն(է) ի նիւթ հրոյ գեհենին, որպէս ասացաւ՝ զի ընտրութիւն է ի մէջ բարւոյ եւ չարի:
Որպէս մարգարէին ցուցաւ սատակել զանիրաւսն՝ եւ ո՛չ ումեք ողորմել, ծերոյն եւ տղայոյն, կուսին եւ երիտասարդին, եւ քահանայից եւ ժողովրդոց:
Բայց ասէ649649. Եզեկ․ Թ 4։. «Որք հեծեն եւ յոգոց հանեն, եւ սգան զայլոց անիրաւութիւնս՝ խնայե՛լ հրաման առնու նշանաւն, որ ի ճակատն առեալ ի Տեառնէ՝ զի ապրեսցի՛ն ի սատակմանէ անտի»: Եւ սկիզբն սատակմանն ի քահանայից անտի առնու՝ յորոց վերակացութիւն ժողովրդեանն է յԱստուծոյ, որ զշահս մարմնոցն առնուին՝ եւ հոգեւոր շահիցն անփոյթ առնէին: Զի Աստուծոյ դատաստանքն ճշմարիտ են:
Զի «Ամենայն դպիր աշակերտեալ արքայութեանն Աստուծոյ՝ ասէ Տէրն650650. Մատթ. ԺԳ 52։, նման է առն տանուտեառն՝ որ հանէ ի գանձէ իւրմէ զնոր եւ զհին»:
Տանուտէր անուանեաց զառաջնորդս եկեղեցւոյ՝ զաշակերտեալս ճշմարտութեան աւանդիցն. եւ գանձս՝ զիմաստս սրտին, որ ի հնոյն եւ ի նորոյս ունի զստոյգ գիտութիւնն, եւ վայելացուցանէ զմերձաւորս եւ զհեռաւորս՝ բարի խորհրդովք եւ բարի գործովք, եւ անարատ սրբութեամբ. Եւ զչար գանձուցն զմթերս արտաքս պեղէ(ել)՝ մինչ ո՛չ մնասցեն նշխարք չար գանձուցն, ի բարի ուսմանցն ընտրելով զլաւն ի վատթարն:
Ինքեանք՝ ասէ, օրինակ լիցին կացիւք, գնացիւք, ամենայն առաքինութեան հանդիսիւք՝ զի աշակերտեալքն յորդորեսցին ի ճշմարիտ վարս: Որ փառս է վարդապետաց գնալ ի ճանապարհս արդարոց, եւ խորհել ի պատուիրանս Տեառն՝ եւ առաջնորդել լուսաւոր վարդապետութեամբ ի սրբութեան վարս, եւ յարդարութիւնսն ամենայն:
Զի զամենեսեան ժառանգորդս արասցէ արքայութեանն Աստուծոյ՝ գործակից լինել կենարար Աւետարանական խրատով(ւ)ն, եւ մի՛ իւիք զանց առնել ի ճշմարիտ աւանդիցն:
«Զի եթէ միո՛վ իւիք ինչ ասէ651651. Յակ․ Բ 10։ գայթիցես652652. Մեր ունեցած գրաբարեան օրինակում գրուած է «Գթիցես», ինչը ուղղեցինք։՝ եղեր ամենայն օրինացն պարտական»:
Զի ճշմարտեալք հաւատով եւ սրբեալք ի խղճէ չարեաց՝ միշտ մերձաւորք լիցին մարմնոյ եւ արեանն Տեառն, ի ներքին մարդն բնակել Քրիստոսի՝ որ լուսաւորէ զսուրբս անարատ եւ ամբիծ երախտեօք սուրբ սիրոյն, հոգեւոր եւ մտաւոր դարմանօք յԱմենասուրբ Երրորդութենէն միշտ:
«Իսկ յորժամ Քրիստոս յայտնեսցի կեանքն մեր՝ ասէ Առաքեալ654654. Կող․ Գ 4։, յայնժամ եւ դուք ընդ Նմա յայտնեսջիք փառօք»:
Որպէս զի եղիցի մեզ ամենեցուն՝ որ զգեցաք զՔրիստոս ճշմարտեալ հաւատով, եւ առաքինասէր վարուք հաճոյացեա՛լք՝ մերձենա՛լ ի լոյսն անմատոյց, եւ պայծառանալ ի փառացն Քրիստոսի յուսոյն մերում՝ ի տիեզերական ատենին յարութեանն որ ի մեռելոց: Եւ փառաւորեսցուք զամենազօր տէրութիւնն միշտ ընդ հրեշտակս՝ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Ճառ ԺԷ.Ծ-9292. Ճառ «ԺԷ» - ժամանակ՝էանալու: Զգուշութիւն Զգաստութեան՝ Շահաւոր Պատրաստութեան Համար Աստծուն Մտերիմ Դարձողներին Պատիւ՝ Դժնդակներին Պատիժներ
Կամենում եմ գրել եւ ուսուցանել ձեզ եղբայրներ ու որդիներ այն՝ ինչ որ իմ մէջ ծնուեց Քրիստոսի Աւետարանի իմաստութիւնից628628. Նուիրել են։:
Որպէսզի իրենց անձերն յարգողները բարի գործեր անելով ու ճշմարտութիւնն ուսանելով՝ ինքնակամ պատրաստուեն հեռու մնալու վնասակարներից, եւ պէսպէս հնարներ խորհեն բարին բացայայտելու համար: Որպէսզի միշտ օրինակ ծառայեն ճշմարտութիւնն ստացողներին եւ ուսուցանողներին, նաեւ լինեն անխիղճ ու չզիջող՝ Տիրոջ հետեւեալ Բանին չհնազանդող հեռաւորների եւ մերձաւորների հանդէպ.
«Լուսաւոր թող լինի՝ ասում է630630. Մատթ․ Ե 16։, ձեր արդարութեան լոյսը մարդկանց առաջ՝ որ ձեր բարի գործերը տեսնեն ու փառաւորեն ձեր բարի հօրը, եւ փառաւորեն ձեր երկնաւոր Հօրը»: Եւ դարձեալ, երանի է տալիս այն ծառաներին՝ որոնց անունով է օրհնւում եւ փառաւորւում Տէրը. եւ վայ ու եղուկ է տալիս նրանց գլխին՝ որոնց անունով Տիրոջն են հայհոյում631631. Հռ․ Բ․ 24։:
Քանզի ովքեր Աստուածային ճշմարտութեան քաչոզիչներ են լինում՝ Նա ինքնաբերաբար նրանց յարդարում է անմոլար գիտութեամբ: Եւ երբ Աստուած տեսնում է նրանց բարեպաշտութեան ջանքերը՝ փառաւորում է նրանց: Քանզի ինչ որ նրանք են տնկում ու սնում՝ Աստուած աճեցնում է: Եւ ըստ կենաց աւետիսներին՝ մեռեալների յարութեան օրը, տիեզերական ատեանի ժամանակ՝ նրանց հաստատելու է փառքի եւ պարծանքների մէջ:
Այնուհետեւ նրանք կարողանալու են ասել. «Ահա մենք եւ մեր միջոցով ճշմարտեալ մանուկները՝ որոնց մեզ էր տուել Աստուած»632632. Ես․ Ը 18։: Եւ առաքինութիւններով պսակադրուելով՝ նրանք առնելու են աւետիսներով խոստացուած Քրիստոսի գրաւականը: «Քանզի ով որ կատարում եւ ուսուցանում է՝ ասում է633633. Մատթ․ Ե 19։, մեծ է կոչուելու երկնքի արքայութիւնում»: Քանզի «Յիսուս կատարեց եւ ուսուցանեց՝ ասում է634634. Գործք․ Ա 1։, մինչեւ այն օրը՝ երբ համբարձաւ երկինք»:
Իսկ ում որ վստահուել է ժողովրդի վերակացութիւնը, եւ նա հեղգացել է640640. Ծուլացել է։ նրան խնամելուց հոգեւոր ուսումով ու խրատով, այլեւ քարկոծել է կարօտեալներին, կամ չի տուել նրանց մարմնաւոր պէտքերը՝ իսկ ինքը կերել ու ըմպել է անզգայաբար, նրա վրայ յանկարծակի է հասնելու մահը այն օրը՝ երբ երբէք չի սպասել. եւ Աստուծոյ հատող սուր Բանը նրան մէջտեղից է կիսելու՝ վերցնելով նրա շնորհները, որոնք Տիրոջն են: Եւ վատթար անհաւատներին գցելու է արտաքին խաւարի եւ հուրի մէջ՝ ուր նրանց աչքերը լաց են լինելու եւ ատամները կրճելու են:
«Քանի որ հաւատքը լսելով է առաջանում՝ ասում է Առաքեալը636636. Եզեկ․ Գ 17։, իսկ լուրը՝ Քրիստոսի Բանից: Այլապէս ինչպէ՞ս կարող են հաւատալ մի բանի՝ որը չեն ուսանել, եւ կամ ինչպէ՞ս կարող են աղաչել մէկին՝ որին չգիտեն»:
Դարձեալ օրինակով է խօսում բոլորիս Տէրը՝ Եզեկիէլ մարգարէի բերանով դիմելով բոլոր վերակացուներին այսպէս. «Դէտ641641. Օրէնքի վերակացու։ կարգեցի ձեզ. զգուշացէք ինքներդ՝ եւ զգուշացրէք ձեր ժողովրդին. եւ ասացէք անօրէնին՝ որ մահուամբ է վերանալու՝ եթէ չզղջայ ու խոստովանութեամբ ապաշխարութեան չդառնայ իր մեղքերից. իսկ դուք ապրելու էք՝ քանի որ զգուշացրել էք նախօրոք: Բայց եթէ զղջայ ու խոստովանութեամբ դառնայ ապաշխարութեան՝ ամբողջական է ապրելու արդարների կեանքով, եւ չի մեռնելու մեղաւորների մահով642642. Հիւանդութիւններից։: Իսկ եթէ նախօրոք չզգուշացնէք նրան՝ նա իր մեղքերից պատուհասուելո՛վ է մեռնելու, եւ նրա արիւնը ձեզանի՛ց եմ պահանջելու»637637. Դան․ ԺԳ 45։:
Եւ Դանիէլն իր խօսքով ու գործով ցոյց է տուել638638. Դան ԺԴ 41։ Աստուծոյ իրաւացի դատաստանը ծերերին՝ որոնք եղել են Իսրայէլի վերակացուները, ու պատժուել են պատուհասներով: Նա նաեւ առիւծների գուբում ապրելով՝ ոսոխներին մատնել է մահուան. նոյն այդ տեղում էլ մահը նրա՛նց վրայ է եկել՝ առիւծների միջոցով639639. Դան․ Գ 22։: Եւ այդպէս, երեւելի է դարձել արդարների ճշմարտութիւնը՝ եւ զրպարտող չարերի ամբարտաւանութիւնը:
Այսպէս է որ Աստուած փառաւորում է Իրեն փառաւորողներին՝ ու ճշմարիտ վերակացուներին:
Երբ այրելու համար հնոցի մէջ են գցել երեք մանուկներին՝ որոնք Աստուծոյ հաւատքը ամբողջական են պահել, թագաւորի հրամանը սաստկացել է՝ եւ հնոցը առաւել են բորբոքել, բայց հուրը չի կարողացել մօտենալ սուրբերին՝ որովհետեւ Տէր Աստծուն են օրհնել: Նրանց փոխարէն հուրը ում որ գտել է չարերից՝ նրանց է այրել: Այդպիսով ճանաչուե՛լ է արարածների Արարիչը՝ եւ թագաւորն ստիպուել է Աստծուն խոստովանել իր մեղքերը640640. Ծուլացել է։:
Իսկ որ ի ճշմարիտ վերակացութենէն օտար են՝ բարկութիւնն Աստուծոյ ի վերայ նոցա պատրաստեալ կայ ի Տեառնէ, ըստ բանի Առաքելոյն647647. Հռ․ Ա 18։. «Որք զճշմարտութիւնն անիրաւութեամբ ունին՝ եւ ո՛չ ըստ Աւետարանին Քրիստոսի»:
Զի արժան է առաջնորդաց վերագոյն՝ ըստ արդարութեան օրինացն եղեալ յամենայն, ի հաճոյս Աստուծոյ, եւ զժողովուրդն զգուշացուցանել ճշմարիտ վարդապետութեամբ՝ վասն իւրաքանչիւրոց փրկութեանց. զի մի՛ սպառնացեալ պատուհասն ի վերայ հասանիցէ՝ ի ձեռն հրեշտակի չարի:
Երեմիային էլ գուբ են գցել որ մեռնի՝ որովհետեւ յանդիմանել է անիրաւներին, եւ դարձի է կոչել՝ որ փրկուեն սպառնացող բարկութիւնից, որը շուտով հասնելու էր ժողովրդի վրայ643643. Երեմ․ ԼԸ 6։: Դրանից յետոյ էլ անիրաւները այրել են գրուած խրատներն ու մարգարէութիւնը՝ եւ ըստ արժանւոյն ստացել են իրենց մեղքերի հատուցումը, եւ մատնուել են սովի, սուրի եւ գերութեան: Իսկ մարգարէն փառաւորուելով՝ պատուի է արժանացել թագաւորից ու մեծամեծներից, եւ վերստին գրելով նորոգել է Սուրբ Գրոց մարգարէութիւնն ու ուղիղ խրատները644644. Երեմ․ ԼԶ 23։: Եւ այդ առիթով նա ասել է645645. Երեմ․ ԽԸ 10։. «Անիծեալ են այն բոլորը՝ ովքեր Տիրոջ գործը ծուլութեամբ են կատարում»:
Եւ ըստ Աւետարանների՝ Տէրն ասել է Պետրոսին. «Դու ես վէմը՝ եւ այդ վէմի վրայ է կառուցուելու Իմ եկեղեցին», այսինքն՝ Աստուծոյ հաւատացեալ ժողովրդի զօրութիւնը: «Եւ դժոխքի դրածոները չեն կարողանալու յաղթահարել նրան՝ ո՛չ էլ երկրից երկինք արձակուած սուրբերին ու ճշմարիտ հաւատք ունեցող արդարներին:
«Եւ անսուրբներից, անիրաւներից ու այլահաւատներից ում որ կապես երկրում՝ երկնքում էլ կապուած է լինելու սպառնալիքների պատիժներին646646. Մատթ․ ԺԶ 18 (18-20 – Անթ․)։:
Պետրոսին ուղղուած Տիրոջ խօսքն ուղղուել է նաեւ բոլոր սուրբ վերակացուներին՝ ովքեր իրապէս ունեն ճշմարտութեան զօրութիւնը:
Այսպիսի ընտրութիւներ են լինում լաւերի եւ անիրաւների միջեւ:
Ովքեր իրենց սրբութեամբ ու առաքինասէր վարքերով դառնում են արբանեակներն ու քարոզողները Աստուծոյ ճշմարտութեան Բանի՝ զգուշացնում են անձերին եւ ժողովրդներին, արհամարհողներին, անհնազանդներին, անսուրբներին, պիղծերին եւ այլ դժնդակ վարքեր ունեցողներին, որովհետեւ ամէն ինչում խելամտելով՝ ճանաչում են իւրաքանչիւրի շարժումները: Եւ սխալուողների դէմ մարտնչում են ճշմարտութեան զէնքով՝ ողոքանելովԾ-9393. «Ողոքանելով» - «ող»-ը այս պարագայում մտքի ողն է, ուստի նշանակում է «մտքի ողը ջարդելով, ոտնատակ տալով»: կամ սաստելով, որպէսզի իրենց կողմը շահեն մեղապարտներին: Եւ հեծանոցըԾ-9494. «Հեծանոց»-ը յարդը ցորենից բաժանող գործիք է: ձեռներին են պահում՝ որպէսզի Սուրբ Հոգու հողմի շնչելով648648. Փչելով։ առանձնացնեն ցորենը սուրբերի շտեմարանում, եւ յարդն էլ որպէս նիւթ պատրաստեն գեհենի հուրի համար, որովհետեւ ինչպէս ասուեց՝ ընտրութիւն է լինելու բարու եւ չարի միջեւ:
Իսկ ովքեր հեռու են մնում ճշմարիտ վերակացութիւն անելուց՝ նրանց համար Տէրը պատրաստել է Աստուծոյ բարկութիւնը, ըստ Առաքեալի խօսքին647՝ «Նրանց համար ովքեր ճշմարտութեան զօրութիւնն ունեն անիրաւութեամբ, եւ ո՛չ թէ ըստ Քրիստոսի Աւետարանի»:
Քանի որ բարձրագոյն առաջնորդներին վայել է ամեն ինչում լինել ըստ արդարութեան օրէնքների՝ Աստուծոյ հաճութեան համար, եւ զգուշացնել ժողովրդին ճշմարիտ վարդապետութեամբ՝ իւրաքանչիւրի փրկութեան համար, որպէսզի չար հրեշտակի ձեռքով նրանց չհասնի սպառնացող պատուհասը:
Ինչպէս մարգարէին ցուցմունք է տրուել սատակ անել անիրաւներին՝ եւ ոչ ոքի չողորմել, ո՛չ ծերին, ո՛չ տղային, ո՛չ կոյսին ու երիտասարդին, ո՛չ էլ քահանաներին ու ժողովրդին:
Բայց ասուել է648648. Փչելով։. «Ովքեր հեծեծել են ու յոգոց են հանել, եւ սգացել են այլոց պատահած անիրաւութիւնների համար՝ մարգարէն նրանց խնայելու հրաման է ստացել Տիրոջ նշանով, որը դրուել է նրանց ճակատներին՝ որպէսզի փրկուեն այնտեղ սատակ լինելուց»: Եւ նա առաջին հերթին սատակ է արել քահանաներին՝ որոնց Աստուած վստահել էր ժողովրդի վերակացութիւնը, որովհետեւ նիւթական շահերը վերցրել էին՝ բայց անփոյթ էին վերաբերուել հոգեւոր շահերին: Քանզի Աստուծոյ դատաստանները ճշմարիտ են:
Քանզի «Աստուծոյ արքայութեանն աշակերտած բոլոր դպիրները՝ ասում է Տէրը649649. Եզեկ․ Թ 4։, պէտք է նմանուեն այն տանտիրոջ՝ որն իր գանձերից հանում է թէ՛ նորը, եւ թէ՛ հինը»653653. Նկատի ունի Հին ու Նոր Կտակարանների գանձերը։:
Տանուտէր է անուանել ճշմարտութեան աւանդներին աշակերտած եկեղեցու առաջնորդներին, եւ գանձեր՝ իմաստութիւնները սրտի, որ թէ՛ անցեալում եւ թէ՛ ներկայում ունի ստոյգ գիտութիւնը, որ եւ իր բարի խորհուրդներով ու գործերով, եւ անարատ սրբութեամբ՝ վայելք է պատճառում մերձաւորներին ու հեռաւորներին: Եւ իր գանձերի չար մթերքները դուրս է պեղում՝ որ այնտեղ չմնայ չարի որեւէ նշխար, բարի ուսմունքի միջոցով ընտրելով լաւը վատթարից:
Այդպիսիներն օրինակ են ծառայում՝ ասում է, իրենց կենցաղով, ընթացքով եւ առաքինութեան բոլոր գործերով՝ որպէսզի նրանց աշակերտողները յորդորուեն ճշմարիտ վարքերով: Որովհետեւ վարդապետների փառքն է գնալ արդարների ճանապարհով ու խորհել Տիրոջ պատուիրաններով՝ եւ լուսաւոր վարդապետութեամբ առաջնորդել աշակերտողներին դէպի սրբութեան վարքերն ու բոլոր արդարութիւնները:
Որպէսզի բոլորին դարձնեն Աստուծոյ արքայութեան ժառանգորդներ՝ եւ գործակից կենարար Աւետարանական խրատներին, որ երբէք չհեռանան ճշմարիտ աւանդներից:
«Քանզի եթէ նոյնիսկ մի բանով գայթակղուես653՝ ասում է652652. Մեր ունեցած գրաբարեան օրինակում գրուած է «Գթիցես», ինչը ուղղեցինք։, բոլո¯ր օրէնքներին պարտական ես մնալու»:
Քանի որ հաւատքով ճշմարտեալներն ու խղճի վրայից չարը սրբողները՝ միշտ մերձաւոր են լինում Տիրոջ մարմնին ու արեան: Նրանց ներսում բնակւում է Քրիստոս՝ որն Իր սուրբ սիրոյ երախտիքներով լուսաւորում է անարատ ու ամբիծ սուրբերին, միշտ Ամենասուրբ Երրորդութեան հոգեւոր ու մտաւոր դարմանների միջոցով:
«Իսկ երբ որ յայտնուի Քրիստոս՝ մեր կեանքը, ասում է654654. Կող․ Գ 4։ Առաքեալը՝ այն ժամանակ դուք էլ փառքով էք յայտնուելու Նրա լուսապսակում»:
Որպէսզի մենք՝ որ Քրիստոսի ճշմարտեալ հաւատով ենք զգեստաւորուել, եւ մեր առաքինասէր վարքերով հաճելի ենք դարձել Աստծուն՝ կարողանանք մերձենալ Նրա անմատոյց լոյսին, որ պայծառանայ մեր յոյս-իմացականութիւնը Քրիստոսի փառերից՝ տիեզերական ատեանում մեռեալների յարութեան ժամանակ: Եւ կարողանանք միշտ փառաւորել Ամենազօր Տէրութիւնը՝ հրեշտակների հետ միասնաբար, յաւիտեանս յաւիտենից, ամէն: