Ճառ Ը.^Ծ-2929. Ճառ «Ը» - Երկրային էութեան կատարելացման մասին: Յանդիմանութիւն՝ Դժնդակ Վարքերին Եւ Ընծայութիւն՝ Առաքինութեան Հանդիսութեանց

Մարգարէների դարմաններն ու Առաքեալների քարոզները մեզ ընթացք են տալիս բազմացնելու բարիքները՝ ըստ դրանց լաւ մասերին, որոնք Քրիստոսից են: Նրանք գլխաւորելով մեզ՝ յորդորում են հասնել առաւել իմաստութիւնների, որովհետեւ դռներն են բոլոր բարիքների ու երանութիւնների:

Դրանց շարքում են Աստուծոյ խոստացած պարգեւների աւետիսները՝ հոգեւոր դարմանների համար, այլեւ մարմնաւորների լիութեան, առատութեան, խաղաղութեան ու այլ պէտքերի համար: Այդ շարքում են Տիրոջ բարիքները՝ յաւիտենական կեանքի յոյս-իմացականութեան համար, ու Նրա սիրոյ աներեւոյթ շնորհները՝ որոնք գիտութեան եւ իմաստութեան գանձերն են: Սրանց միջոցով սովորեցնում է ընտրել լաւը վատթարից՝ եւ հոգուով կառավարուել: Ընտրութեամբ զանազաելու այս միջոցները՝ միայն առաքինիների՛ն են վստահուել:

Նա լքել է տալիս անհաւատների անհաւատութիւնը՝ որ ընտրեն Աստուածգիտութեան բարի հաւատքը, եւ արդարներն էլ չվրիպե՛ն փրկուելու յոյսից՝ այլեւ սանձե՛ն դժնդակ վարքերը, ամենաչար ու ամենավնասակարները՝ որոնք դռներն են բարկութեան ու սրտմտութեան, սովի, սուրի ու գերութեան, եւ զանազան չարիքների:
Քանզի այն որ Աղբիւրն է բոլոր բարիքների, Արարիչն է բոլոր արարածների՝ երկնաւորների ու երկրաւորների, հոգեւորների ու մարմնաւորների, Ամենազօր Ամենակալը, Երախտաւորը բոլոր կեանքերի՝ ասում է²⁹⁷297. Ղեւտ. ԺԹ 37: . «Ես եմ ձեր Տէր Աստուածը. Իմ պատուիրանները պահէք՝ եւ կ՛ապրէ՛ք»: Քանզի «Կամենում է որ բոլո՛րն ապրեն՝ եւ հասնեն ճշմարտութեա՛ն գիտութեան»²⁹⁸298. Ա. Տիմ. Բ 4: : Եւ այսպէս, բոլորին կոչ է անում ապրել Իր յորդորած կեանքով՝ Իր ամենահնար բարերարութեամբ, որը կենսատու է եւ դարմանող:

Պարտաւոր ենք մեր ամբողջ էութեամբ, զօրութեամբ ու մտքով սիրել Նրան, այլեւ մեր ընկերոջը՝ ինչպէս մեր անձը, ամենայն սրբութեամբ՝ որպէսզի Աստուծոյ մեզ տուած շնորհներով փրկուե՛նք այս աշխարհի չարից: Եւ սանձելով մեր դժնդակ²⁹⁹299. Անկումային: բարքերը³⁰⁰300. Սովորութիւնները: ՝ կարենանք մեր մտքի անհաստատութիւնը փոխել յոյս-իմացակա՛ն հաստատութեամբ, նեղութեան թէ անդորր ժամանակ: Եւ ատե՛նք անառակութիւնը՝ որ մեր բնազդն է շարժում, ու պղտորում է մեզ՝ հակելով ու մղելով պոռնկութեան ու շնութեան:

Քանզի պոռնկութիւնը մղում է զանազան անարժան ու վնասակար հրապոյրների՝ շեղելով հաւատքից ու սուրբ վարքից դէպի մեղքերի պատրանքներն ու աղտոտ անառակութիւնները:

Արդ, փախչէ՛ք պոռնկութիւնից՝ չարիքների մօրից, որ յորդորիչն է ամեն տեսակի վնասների: Քանզի նա շատերի կորստեան պատճառ է դարձել՝ ջրով, հրով եւ այլեւայլ տեսակի պատուհասներով, ինչպէս ասում են Գրքերը:

Քանզի ով որ շնանում կամ պոռնկանում է՝ իր անձն է կորցնում:

Եւ անսուրբ անձը հեռացուե՛լ է Տիրոջ կողմից՝ որովհետեւ բոլոր սուրբերն էլ տաճար են Ամենասուրբ Երրորդութեան:

Իսկ դեւերի տաճար են պոռնիկներն ու շնացողները, որովհետեւ կոյսեր են ապականում՝ եւ մերժում տիրութիւն անել. ընտանիքներ են քանդում՝ ու նրանց բազմաթիւ չարիքներ են հասցնում:

Քանզի պոռնկութիւն անելու համար դիմում են կախարդների պիղծ օգնութեան՝ սատանայի հրապուրանք կաշառքով:

Պոռնկացողները նախանձելով՝ միշտ ունենում են աղտոտութեան զազիր ու չար խորհուրդ:

Պոռնկութեան պատճառով՝ ոխն ու այլանդակութիւնը կորուստի են մատնում տղամարդկանց ու կանանց:

Պոռնկութեան պատճառով՝ լինում են խոստումնադրժութիւններ, երդմնազանցութիւններ, ստախօսութիւններ եւ գողութիւններ:

Պոռնկութեան պատճառով՝ հեղկութիւն³⁰¹301. Ջրիկութիւն: է լինում աղօթքների եւ պահքի ընթացքում, եւ պղերգութիւն³⁰²302. Խարդախութիւն: ՝ գործերում:

Պոռնկութեան պատճառով հիւսւում են բազմավնաս նենգութիւններ՝ վնաս հասցնելով թէ՛ անձին, թէ՛ ընտանիքին եւ թէ՛ օտարներին:

Պոռնկութեան պատճառով նիւթւում են խորամանկութիւններ՝ եւ զանազան բացայայտ թէ գաղտնի սպանութիւններ: Կէսերը³⁰³303. Կանայք: իրենց որովայնում ճմլում ու տարաժամ ոչնչացնում են մանուկներին՝ եւ կամ դեղերով են ապականում. եւ կան՝ որ ծնուածն են սպանում: Պատահում է՝ որ պոռնկացողի տէրն³⁰⁴304. Ամուսինը: ու սեղեխը³⁰⁵305. Կնոջ սիրեկանը: իրար են ոչնչացնում բացայայտ մարտով, կամ էլ գաղտնի չար միջոցներով:

Պատահում է՝ որ հոմանիները իրար են խողխողում բոզերի համար: Նաեւ պատահում է, որ բոզերը կախարդներից կեղտոտ միջոցներ են սովորում՝ սպաննելու համար իրենց ամուսիններին, ցանկասէր հոմանիների սիրոյն:

Եւ բազում չարիքներ ունի՝ տղամարդկանց եւ կանանց ախտերի³⁰⁹309. Ախտերի ցանկութիւն=սեռական գործունէութեան ցանկութիւն: «Ախտ»-ը նոյն ինքն անգլ. ”Act»-ն է: ցանկութիւնը, որն ասելը կամ լսելը զազիր է՝ մաքուր մտքերի եւ սրբուածների համար:

Ասուածներն ու հիմա ասելիքս թող լսեն նրանք՝ ովքեր սատանայից ներքաշուելով ընկել են ախտերի մէջ, հարբելով պոռնկութեան ախտով: Նրանց համար մարգարէն ասել է³⁰¹301. Ջրիկութիւն: . «Վա՛յ նրանց՝ որոնք հարբել են ցանկութիւնից, եւ ո՛չ թէ գինուց»:

Որովհետեւ բոլոր չարիքների պատճառը պոռնկութիւնն է՝ որ մայրն է մեղքերի, եւ դուռն է մեղքերի պատճառած բոլո¯ր չար նստուածքների³¹⁰310. Աղի կուտակումների: :

Դրա պատճառով է՝ որ Աստուծոյ բարկութիւնը երկիր է իջնում սովով, սրով, գերութեամբ, եւ զանազան խռովութիւնների ախտերով՝ ընտանիքների եւ օտարների, ծնողների եւ որդիների, ծառաների եւ տէրերի միջեւ՝ որոնց հետեւանքով լինում են վէճեր, կռիւներ ու մահացութիւններ:

Ներկայացուած ախտերից շատ աւելի չարագոյն են գարշութիւնները: Որովհետեւ գարշելիները առաւել սանձարձակ են լինում ախտերում՝ քան անասունները, գազաններն ու սողունները. որովհետեւ պղծւում են անասունների ու արուների կողմից՝ թողնելով իգութեան³¹¹311. Սերնդագործութեան: պիտանիութիւնը:

Ցանկասիրութեամբ՝ արուներն ու էգերը բորբոքւում են անասելի աղտոտութիւններով, ինչպիսիք չեն տեսնուած ուրիշ շնչաւորի մօտ³¹⁰310. Աղի կուտակումների: :

Վա¯յ նրան որ ունի չարիքների այդ անարգել ախտը՝ որն ամեն սահմանից դուրս է, եւ գլխաւորում է դժնդակ չարիքների բոլոր տեսակներին: Առաջին³¹²312. Մովսիսական օրէնքով: օրէնքով քարակոծում էին այդպիսի մարդուն՝ կամ հրով էին այրում, իսկ նոր օրէնքով՝ արտաքսում են եկեղեցուց եւ հաւաքականութիւնից, մինչեւ որ բազում լացով ցերեկ ու գիշեր, քուրձի եւ մոխրի մէջ պահքով ապաշխարի, եւ անընդհատ յոգնելով՝ աղօթի բեկեալ սրտով:

Որովհետեւ Տէրը եթէ մի կնոջ նայելն անգամ շնութեան համազօր է համարել՝ ապա գարշութեան ախտի համար ի՞նչ պատիժ սահմանած պիտի լինի: Եւ Նա ինչքա¯ն է երանում մաքուրներին՝ ասելով³¹¹311. Սերնդագործութեան: . «Երանի¯ սրտով սուրբ եղողներին՝ որովհետեւ իրենց հոգուով Աստծո՛ւն են տեսնելու»:

Ինչքա¯ն մեծ է հատուցումը սուրբերին. Աստծո՛ւն տեսնել՝ եւ աննկարագրելի բարիքներ վայելել:

Քանզի գիշերային ցրտից յետոյ երբ արեգակն ենք տեսնում՝ ուրախանում ենք նրա ջերմութեամբ ու լուսաւորութեամբ, ինչը փոփոխելի եւ անցողիկ մի ուրախութիւն է: Ապա ի՞նչ կարող ենք ասել երբ անճառելի լոյսը տեսնենք, նրա ու մեր Արարչին տեսնենք, անհամեմատելի բարի Աստծուն՝ որ սուրբ անձերին լիացնում է շնորհներով, եւ նրանց պարգեւում է անսահման բարիքների վայելքները, անվախճան երանութիւններն ու անսպառ ուրախութիւնները:

Քանզի անհնար է համեմատելիներով խօսել անճառելիների կայանների մասին: Բայց սրտով սուրբ ու մարմնի անդամներով անարատ եղողներին՝ Քրիստոս երեւելի է դառնում աննկարագրելի ձեւով:

Բայց երբ հոգուով ու մարմնով ոտից գլուխ անսուրբ են լինում՝ ապա նրանց մարմինը սրտից վերացնում է նրա գործունէութեան հանգամանքները: Որովհետեւ ինչպէս Տէրն է ասում312՝ մարդու սրտի՛ց են ելնում չար խորհուրդների չարիքները, եւ պղծւում է մարմինը:

Դրա համար ասում է³¹³313. Մատթ. ԺԷ 19 (ԺԵ 19 - Անթ.): . «Եթէ աչքդ կամ ձեռքդ կամ որեւէ այլ անդամդ գայթակղեցնի քեզ՝ ապա կտրի՛ր այն ու հեռացրո՛ւ քեզանից»:

Այս հրամանը ո՛չ թէ անդամներն է հատել տալիս՝ այլ այդ ախտերը աշխուժացնող ցանկութիւնը, որը նրանցում գործում է անձը կորստեան մատնելու համար: Որովհետեւ պոռնկութիւնը հրահրողն է անշէջ հուրի՝ նրա բոլոր չարիքներով հանդերձ:

Երբ որ Փրկիչն ուզեցել է Առաքեալներին աշխարհ ուղարկել՝ որ ճշմարտութեան Բանը սերմանեն հաւատացեալների մտքի հանդերում, եւ նրանց բերեն ուղղութեան կարգին՝ հրամայել է նախ նրանց մէջից խլել ցանկութեան բոյսերի փուշը, այսինքն մարմնի ու մտքի կամեցողութիւնը՝ եւ հնազանդեցնել Աւետարանին: Եւ միայն դրանից յետոյ սերմանել աւետիսը, ու հրաւիրեալներին հրաւիրել խոստովանութեամբ ապաշխարելու՝ որ հաշտուեն բոլորիս Արարչի հետ: Որպէսզի Աւետարանի քարոզութեանն հնազանդողներին արժանացնեն Տիրոջ կենդանի յոյս-իմացականութեան սուրբ երախիքներին՝ որ ժամանեն յաւիտենական կենաց օթեւան, Յիսուս Քրիստոսի մօտ:

Եւ ժողովներում Առաքեալները³¹⁴314. Մատթ. Ե 29: սոյն խնդրի առնչութեամբ նախ այս են աւանդել հրեաներին ու հեթանոսներին՝ որոնք նախընտրել են հեռանալ պոռնկութիւնից, հեղձելուց³¹⁶316. Կենդանիներին խեղդելուց յետոյ ուտելուց: եւ արիւն յեղելուց:

Ովքեր կատարում են այս բարի գործերը՝ անձնապէս ստանում են թէ՛ ներկայի եւ թէ՛ ապագայի զօրութիւնները^Ծ-3030. Թէ՛ մարմնական ու հոգեւոր զօրութիւնները այս կեանքի ընթացքում, եւ թէ՛ Աստուածային զօրութիւնները՝ հանդերձեալում: :

Նախ սկիզբը իրենց պոռնկութեա՛ն վերացումը պէտք է իրականացնեն՝ որպէսզի դրա բազմաթիւ ոստերն ու վնասները խափանուեն. պէտք է արգիլեն մեռելոտի եւ արիւն ուտելը՝ որպէսզի մտաբերեն հետեւանքները սպանութեան, որ այդ էլ խափանուի: Որպէսզի հնազանդութեամբ նուաճուածները առնեն սրբութիւն, պարկեշտութիւն ու խոհականութիւն՝ եւ հաւատքով ընտանեցուածները մտնեն խոստացուած բարիքների աւետիսներից ներս:

Եւ պէտք է ատեն բոլոր դժնդակութիւնները, ու հեռացնեն անվախճան տանջանքների սպառնալիքները՝ որոնք Տիրոջ կողմից պատրաստուել են անսուրբների եւ պոռնկութեամբ պղծուածների համար: Որովհետեւ եթէ մեռելոտի ուտելու եւ անասունների արիւնն ըմպելու մէջ եղկութիւն ու թշուառութիւն կայ՝ ապա Արդար Դատաւորը ինչքա¯ն պատիժներ պատրաստած է լինելու նրանց համար, ովքեր իրենց ազգակիցներին են վտանգում նեղութիւններով, ու ճնշում են նրանց ոգիներն ու մարմինները զանազան վտանգներով ու դառն տանջանքներով՝ նաեւ մահով^Ծ-3131. Մեր կարծիքով խօսքը «ժառանգական» հիւանդութիւնների մասին է՝ որոնց պատճառն է տրուել, եւ որոնցից տուժուելու են «ազգակիցները», ժառանգները: :

Եւ Առաքեալն ասում է³¹⁷317. Ա. Կորնթ. Զ 9: . «Մի՛ խաբուէք եղբայրներ. ո՛չ պոռնիկները, ո՛չ շնացողները, ո՛չ իգացեալները, ո՛չ արուագէտները³²³323. Արուամոլները: , ո՛չ գողերը, ո՛չ սպանողները եւ ո՛չ էլ նրանց հետ եղողները չե՛ն ժառանգելու Աստուծոյ արքայութիւնը»՝ այլ անշէջ հուրը: Ըստ մարգարէի318՝ «Նրանց հուրը չի՛ շիջանելու, նրանց որդը չի՛ վախճանուելու»:

Քանզի պատուական է՝ ասում է³¹⁹319. Եբր. ԺԳ. 4: , ամուսնութիւնն ու անարատ անկողինը՝ բայց նախապատիւ է կուսութիւնը:

Այլեւ թէ՝ Աստուած դատելու է պոռնիկներին եւ շնացողներին։

Դարձեալ ասում է³²⁰320. Ա․ Կոր․ է 26 (Գ 16 - Անթ)։. «Դուք Աստուծոյ տաճար էք՝ եւ Աստծոյ Հոգին բնակւում է ձեր մէջ», այսինքն՝ անարատ էք աղտոտութիւնից:

«Որովհետեւ Քո տաճարը սուրբ է՝ սքանչելի արդարութեամբ», ասում է Դաւիթ³²¹321. Սաղմ․ ԿԴ (ԿԵ) 6 – Անթ․։: «Եւ եթէ որեւէ մէկը Աստուծոյ տաճարը ապականի՝ Աստուած էլ նրան կ՛ապականի. որովհետեւ սուրբ է Աստուծոյ տաճարը, եւ դա դուք էք՝ կամակոր ու կեղտոտ ազգերի մէջ»³²²322. Ա․ Կորն․ Գ 16 (17 – Անթ․)։:

ԹԷ ինչպէ՞ս Աստուծոյ ջրհեղեղովն ապականուել է երկիրը՝ որ մինչ այդ ապականուել է մարդկանց գէջ պղծութեամբ: Եւ մենք ինչպէ՞ս չենք երկնչում՝ երբ այդպիսի մեղքերի համար Տիրոջ բարկութեան վկայութիւնն ունենք, համաշխարհային կորուստը ջրհեղեղով: Այլեւ ունենք Սոդոմն ու Գոմորը՝ որոնց բնակիչները բռնուել են զազիր ախտերով ու ջերմով, ու դրա համար հրով ու ծծմբով տոչորուելով³²⁴324. Տոչորել բայի արմանտը նոյնական է անգլ․ «touch»=կպնել, կպչան բառի հետ։ սատա՛կ են եղել իրենց հինգ թագաւորների պղծուած տներով ու ամբողջ երկրով:

Գիջութեանն ու պղծութեանն հասցուած այս երկու հարուածները որպէս վկայութիւն է տուել մեզ Աստուած՝ լինելիք ահաւոր դատաստանին համար, որով Իր այցելութեան պատժելու է բոլոր պիղծ ազգերին:

Քանզի ինչպէս որ Նոյի օրերում էին՝ ասում է Տէրը³²³323. Արուամոլները: , երբ կիներ էին առնում եւ նրանց համար այր էին դառնում^Ծ-3232. Սոյն նախադասութիւնը առնջւում է Սուրբ Գրային հետեւեալ խօսքին -«Երբ մարդիկ երկրի վրայ շատնալ սկսան ու իրենց աղջիկներ ծնան, Աստուծոյ որդիները մարդոց աղջիկներուն գեղեցիկ ըլլալը տեսնելով՝իրենց ընտրածներէն իրենց կիներ առին»: Արդարեւ, «Աստուծոյ որդիներ» կոչուածները տիեզերքից առաքելութեամբ երկիր առաքուած հրեշտակազուն հսկաներն են եղել, որոնք երկրի վրայ յետագայոմ արարուած հողածին Ադամին եւ նրա սերունդներին կոչել են «մարդկանց որդիներ»: Հրեշտակազուններին արգելուել է մարդկանց աղջիկների հետ սեռական յարաբերութեան մէջ մտնել, որովհետեւ իրենցից իւրաքանչիւրն եկել է իր կնոջ հետ, ուստի այլ կանանց կարիքը չեն ունեցել: Սակայն նրանք խախտել են պատուիրանը, բազմակնութիւն են կիրառել ու պոռնկացել են: Այս իրողութիւնը անտեսելու պարագայում՝ յիմարութիւն է ստացւում, որովհետեւ մարդկանց որդիները իրաւունք ունէին ամուսնանալու եւ ընտանիք կազմելու, երբ Աստուծոյ խօսքը այդ է հաստատում. «Բազմացէ՛ք եւ լեցուցէ՛ք երկիրը»: Մինչդեռ Սուրբ Գրոց աշխարհաբար օրինակում նախադասութիւնը թարգմանել են. «Քանզի ինչպէս էին այն օրերը ջրհեղեղէն առաջ՝ կ՛ուտէին, կը խմէին, կին կ՛առնէին ու էրկան կու տային՝ մինչեւ ջրհեղեղը եկաւ ու ամենքը վերցուց»: Արդեօ՞ք Աստուծոյ կողմից արգելուել ու մեղք է համարուել ուտելը, խմելը, կին առնելը, աղջիկ ամուսնացնելը… եւ մենք՝անտեղեակ ենք: , եւ ա՛յդ ուրախութեան մէջ էին վայելք գտնում՝ երբ ջրհեղեղն եկաւ ու կորստեան մատնեց բոլորին առհասարակ:

Նոյնպէս եւ Ղովտի օրերում՝ երբ փափկութեան եւ ամեն տեսակ ուրախութիւնների մէջ, նաեւ անառակ ցանկութիւնների մէջ էին վայելքներ գտնում՝ երբ Տէրը Ղովտին հանեց այնտեղից, եւ մնացեալներին հրով այրեց առհասարակ:

Բայց դուք լո՛յս էք Տիրոջ համար՝ ձեր սրբութեամբ:

Խաւարի գործերը խաւար են լինում՝ ասում է³²⁶326. Եփ․ Ե 8։, որոնք լոյս չեն տեսնում: Իսկ մեղքերի խաւարից զերծեալը՝ սո՛ւրբ լոյսի մէջ է երեւում: Դարձեալ ասում է³²⁷327. Ա․ Կորնթ․ Զ 15-16 (16 – Անթ․)։. ով որ պոռնիկի՛ է մերձենում՝ նրա հետ մի մարմին է լինում, որովհետեւ մեղքը գործում են միացեալ մարմնով: Քանզի չարիքը ընդհանրական է լինում գործելով, խօսելով, տեսնելով, լսելով՝ եւ այլ ձեւի բոլոր խծբծանքներով:

Եւ ով որ միայնակ է մերձենում Տիրոջ՝ նրա հոգին ընկղմւում է կենդանի սրբութեան մէջ: Որովհետեւ սրբելով իր մարմնի անդամներն ու հոգին՝ նա միաւորւում է Քրիստոսին, որ ապրի հաւատով ու ճշմարտութեամբ. եւ լինում է սուրբ անդամը Քրիստոսի՝ իր բոլոր առաքինութիւններով հանդերձ: Հետեւաբար կարող է ասել՝ թէ մարտնչո՛ւմ է թշնամու դէմ:

Արդ, Քրիստոսի զօրութեանն անդամակցողը կ՛ուզենա՞յ պոռնիկի անդամը լինել³²⁸328. Ա․ Կորնթ․ 15-16 – Անթ․։. քա՛ւ լիցի սրբութիւնները ենթարկել անմաքրութեան: ^Ծ-3333. Սրբութիւնը չի մատնւում անմաքրութեան, այլապէս՝ չի կեղտոտւում:

Պօղոս բազմաթիւ անգամներ վտանգի է ենթարկել պոռնիկին՝ նրա պղծութեան համար: Նրան խրատել ու մատնել է³³⁰330. Յանձնել է։ սատանայի ձեռքը՝ որպէսզի նրա մարմինը սատակ լինէր, իսկ ոգին ապրէր՝ ստոյգ զղջմամբ ճնշելով մարմինը³²⁹329. Ա․ Կորնթ․ Ե 5։. եւ ինքն իր հուրը հանգցնէր պնդութեան պահքով, ու աղօթքներով հրահանգէր խնդրուածները սրբութեամբ լցնել՝ ինչի համար հանդէս էր եկել:

 

Որովհետեւ պոռնկութեան պատճառով զանազան անօրինութիւններ են մուտք գործում երկիր³³¹331. Նաեւ՝ մարմնի մէջ։. քանզի պոռնկութիւնը բազմաչար է՝ եւ չի յագենում ցանկութեան ախտերից: Դրա համար Առաքեալը մեզ ուսուցանում է եւ սպառնալիքներով է խրատում՝ որ փախչե՛նք այդպիսի ախտերից ու պղծութիւնից, որոնց հետեւանքը կորուստ է լինում:

Քանզի ասում է³³⁰330. Յանձնել է։. «Մի՛ պոռնկացէք ինչպէս հրեաներից ոմանք՝ որոնցից քսան եւ չորս հազարը իրենց պոռնկութեան պատճառով կորել են մի օրում, սատակիչի միջոցով»: Որովհետեւ պատահական մի անիրաւ չէ Աստուած՝ որ Իր բարկութիւնն է թափել նրանց վրայ, քանզի Նա գիտի ամե՛ն ինչ:

Դրա համար էլ իշխանաւորներին հասանելիք հարուածները Նա ուղղել է հաւաքուածների վրայ՝ որովհետեւ նրա՛նք են եղել կորստեան որդիները, մեղքերի պատճառը՝ թէպէտ եւ մեղանչել են իշխանաւորներից ոմանց հետ:

Ինչպէս եւ մարգարէն է ասում³³¹331. Նաեւ՝ մարմնի մէջ։. «Անձը ինչով որ մեղանչի՝ նոյն սխալից³³⁸338. Մեղքից։ էլ կը մեռնի». թէպէտ ասում է³³²332. Ա․ Կոր․ Ժ 8։. «Հայրերը ազոխ կերան՝ որդիների՛ ատամները փչացան»:

 

Որովհետեւ պատահում է, որ ոմանք մեղքերի մէջ են վախճանւում՝ առանց ապաշխարութեան³³⁹339. Եւ հիւանդ են ծնւում։: Այդ օրինակով մարգարէն ցոյց է տուել՝ որ Աստուծոյ իրաւունքներին չկայ մոռացում, եւ պահպանւում է աւետուած արդարութիւնը սուրբերի համար, իսկ անօրէններին էլ սպառնալիքների արհաւիրքը՝ որպէսզի մեղաւորների որդիները երկիւղեն ու չանեն մեղքեր ինչպէս իրենց հայրերը, այլ իրենց արդարութեամբ՝ ազատուե՛ն սպառնացող բարկութիւնից ու ապրեն:

 

Քանզի այն որդին որ ատում է իր հօր ամբարշտութիւնը եւ արդարութիւն է անում՝ ամբողջական է ապրելու, ասում է Տէրը³³⁷337. Եզեկ․ ԼԳ 7 (7, 8 – Անթ․)։:

Եւ մի՛ փորձեք Տիրոջ զօրութիւնը, եւ կամ նրանից մի՛ տրտնջացեք ինչպէս ոմանք՝ որոնց սատկեցրել է³³⁸338. Մեղքից։ օձը:

Որովհետեւ վարդապետութեան ուսմունքը մեզ խրատում է ուղիղ լինել, զանազանել լաւը վատթարից, եւ սրբութիւնը պահել ըստ արդարութեան օրէնքների եւ ըստ Աւետարանական լուսաւորութեան՝ թէ՛ խորհրդածելիս, թէ՛ խօսելիս եւ թէ՛ գործելիս, ազատուելու համար անօրէններին ու պիղծերին հասանելիք բարկութիւնից, եւ մաքո՛ւր կանգնելու Քրիստոսի առաջ՝ ժառանգելու համար Նրա անպատմելի բարիքները:

Այլեւ վերակացուներին է խրատում՝ որ չհեղգանան³⁴⁰340. Չծուլանան։ պատմել Տէր Աստուծոյ սպառնալիքների մասին: Քանզի մարգարէի բերանով ասում է³³⁹339. Եւ հիւանդ են ծնւում։. «Քեզ դիտորդ³⁴¹341. Վերահսկիչ։ նշանակեցի՝ որպէսզի յայտնես մեղանչողին թէ մահո՛վ է մեռնելու եթէ մեղանչի. բայց եթէ լսի քեզ՝ ապրելո՛ւ է: Այդպիսով դու էլ ես փրկուելու: Իսկ եթէ չյայտնես սպառնալիքների մասին՝ ապա երբ սուրը գայ եւ բարկութիւնը, նրա արիւնը քեզանից եմ պահանջելու»: Որովհետեւ մեղաւորները իրենց յոյս-իմացականութեամբ կարող էին ողոքանքներով³⁴³343. Աղաչանքները։ ուղղուել աւետիսների երանութիւններին՝ կամ էլ հարուածների, վիշտերի եւ նեղութիւնների սպառնալիքներին այստեղ երկրի վրայ, իսկ ահեղ օրում՝ մեղաւորներին ու անհնազանդներին հասանելիք սպառնալիքներին:

 

Որովհետեւ կարծես հրեշտակներ լինեն Աստուծոյ հրամանները՝ որոնք իշխանութեան կողմից առաքւում են բոլոր արարածներին, երկնաւորների շարքից հրեշտակային զօրքերին, իսկ երկրաւորների շարքից մարդկանց ազգին՝ որ մեր նեղութեան թէ անդորր պահերին Իր Սիրոյ Տէրութիւնից առնենք մեզ համար շահաւորն ու պիտանին, եւ անխզելի լինենք ճշմարտութեան աւանդներից, որ մաքուր վարք ցուցաբերենք Իր Տէրութեան հանդէպ թէ՛ մարմնով ու թէ՛ հոգուով, եւ երախտաւոր³⁴⁴344. Արգասաւոր: լինենք՝ որ Նրա ամենաշահ դարմաններով ապրեցնենք մեզ, ու փրկենք մեր ընկերների կեանքը: Այլեւ Աստուծոյ ճշմարիտ արուեստները վերցնենք մշակելու, եւ Նրա բարերար կամքին հաճելիներն անելով՝ Նրա արբանեակը լինենք, եւ երկրային կեանքը վայելենք Սուրբ Հոգու պարգեւած շնորհներով:

 

Որովհետեւ մեղքերից ազատուածները՝ միշտ արդարութիւն են պտղաբերում իրենց սրբութեամբ ու մեծ համբերութեամբ: Քանզի միայն այդպէ՛ս կարող ենք ժառանգաւոր դառնալ Սուրբ Երրորդութեան աւետածներին:

Այլեւ Տիրոջ լաւութեան վկայութիւններն են մեզ աւանդուել նրանց կողմից՝ ովքեր իրենց անձնիշխան կամքով ընդունել են Սուրբ Հոգու վարդապետութիւնը: Ինչպէս մարգարէների, Առաքեալների եւ վարդապետների գրածները՝ որպէսզի ճանաչենք Աստծուն, Երախտաւորին, Արդարին, Բարերարին, Սուրբին, Ճշմարիտին՝ եւ մերժելով հեռանանք դժնդակ վարքերի, ապախտաւորի, անխրատի եւ անհաւանի անխտիր անօրինութիւններից՝ եւ վերջնականօրէն սրբենք մեր մտքից ու մարմնից վնասակար ամբարշտութիւնները:

Նաեւ Պարսիկներն ու այլ խուժադուժ ազգերը՝ որոնք չգիտեն Աստուածային օրէնքները, բնականաբա՛ր են գործում օրէնքներով՝ ըստ Առաքեալի խօսքին³⁴³343. Աղաչանքները։, եւ դատաւորների միջոցով են պատժում պիղծերին ու անիրաւներին:

Նաեւ բոլոր չարագործները՝ ստախօսները, սուտ երդուողները, նենգաւորները, գողերը, սպաննողները, շնացողները, կախարդները, դիւթողները, եւ այլ բազմատեսակ մեղք գործողները՝ միշտ ստանում են իշխանների ու դատաւորների սպառնալիքները: Նրանց խոշտանգում են բանդերով³⁴⁵345. Ֆալախկայով, կամ մի գուցէ բերնի կապերով: ու երկաթեայ կապանքներով, եւ պէս-պէս տանջանքներով հասցնում են մահուան՝ որպէսզի մնացեալները երկիւղեն ու ետ կանգնեն անկաշկանդ անօրինութիւնից:

Եւ որոնք որ խրատւում են ու միամտութեամբ հաստատւում են թագաւորի կարգ ու կանոնի մէջ, ու հպատակւում են նրան՝ նրանց շնորհում է փառք ու պատիւ, եւ ազատութեան պարգեւներ:

Նոյնօրինակ են եւ Յոյները՝ որոնք իրաւունքները գրաւոր են կարգաւորել: Նրանք օրէնքի երախտաւորներին ու մտերիմներին պատւում են պարգեւներով ու մեծարանքով՝ իսկ անօրէններին, անհնազանդներին, ամբարհաւաճներին, անառակներին ու պիղծերին նեղում են պատուհասներով, պատիժներով եւ դառն նեղութիւններով՝ որ խրատուելով հեռանան մեղքերից, եւ ամեն օր բարին գործեն՝ որպէսզի աշխարհը չվրդովուի անիրաւութիւններից, այլ խաղաղութիւն եւ շէնութիւն տիրի:

Նոյնպէս եւ բոլոր այն ազգերը՝ որոնք չեն ապրում Աստուծոյ արդար դատաստանի իրաւունքներով, բայց ունեն իրաւունքները դատաստանով ու խրատներով կարգաւորողներ՝ որպէսզի չլինեն ամբոխային յուզումներ ու մարտեր:

Եւ արդարութեան իրաւունքները երկու լեզու ունեն. մէկը՝ երբ իրաւախոհները յարգւում ու պատւըւում են աւետիսներով ու պարգեւներով, միւսը՝ երբ անիրաւներն ու ապախտաւորները պատժւում են սպառնալիքներով ու զանազան նեղութիւններով:

Քանզի չկան ազգեր՝ որ չունենան իրաւունքի դատաւորներ: Եւ աշխարհի շէնութեան եւ շինութեան այս բոլոր կարգերը Տիրոջ կողմից են կարգուել մարդկանց ազգի համար՝ ըստ Նրա նախախնամութեան, հակառակ որ նրանք չե՛ն ճանաչում Աստծուն, եւ չեն փառաւորում կամ գոհունակութիւն յայտնում Նրան. քանզի չեն խնդրում Աստուծոյ զօրութիւնն ունենալ գիտութեան մէջ, այլ նանրանում³⁴⁷347. Սահմանափակում են: են իրե՛նց խորհրդածութիւններով՝ եւ խաւարում են անմտութեամբ³⁴⁶346. Հռ. Ա 21: :

 

Սակայն Արարիչը չի անտեսում Իր արարածներին՝ որովհետեւ շնորհքով Հայր է, եւ Տէ՛ր՝ որ բոլորին է հրաւիրում Իր արքայութեան:

Արդարեւ, իրաւունքի եւ արդարութեան այս բոլոր կարգերը վկաներն են Աստուծոյ հոգեւոր օրէնքների՝ որոնք քարոզուել են մարգարէների միջոցով Սուրբ Գրքում, որպէսզի մարդուն մղեն իրաւունքներով առաջնորդուելու, եւ առաքինութիւն ցուցաբերելով փոխադրուելու անարգութիւնից փառքի, անցաւորների կարգից՝ մշտնջենաւորների կարգի, եւ երկրային լինելու փոխարէն՝ լինելու երկնային:

Պէտք է պատկառանք ցուցաբերել իրաւունքի եւ սրբութեան բոլոր կարգերին՝ ճշմարիտ հաւատքով եւ կենդանի սիրով: Եւ անբաժան պէտք է լինել Աստուծոյ կամեցողութիւնից՝ նեղութեան թէ անդորր ժամանակ:

Պէտք է նուաճել աշխարհի պատրանքները՝ եւ խաղաղարար սրբութեամբ հաստատուել յաւիտենական կենաց յոյս-իմացականութեան մէջ, հասնելու համար սուրբերի երանելի բնակարանին՝ եւ վայելելու սքանչելի փառքի աննկարագրելի բարիքները, անհամեմատելի վայելչութիւնները Ամենակալ Հօր անուշակ արքայութեան, եւ մեզ կեանք տուող Բարերար Որդու, եւ հաւատացեալներին նորոգող Սուրբ Հոգու, միասնական Սուրբ Երրորդութեան՝ որինն է փառքը յաւիտեանս. ամէն: