41.Մովսէս Մարգարէի Ինքնութիւնն ու Առաքելութիւնը
Լեհ նշանաւոր գրող Զենոն Կոսիդովսկին գրում է.
«Ղեւտացիների պրոբլեմը բավական բարդ է եւ լի անորոշություններով: Մի քանի գիտնականներ գտնում են, որ ղեւտացիները ոչ թե առանձին ցեղ էին, այլ Կադեսում եղած մի
քուրմական կաստա: Մադիանական նախկին երկրից417417. «Մադեան»-ները հնագոյն «Խուռի-Միտանի»-ներն են, որոնց երկրանունը կոչուել է նաեւ «Մայտանի», որը ցոյց է տալիս թէ այն եղել է «Ջրի տուն» (մայ+տան), սկզբնապէս ընդգրկելով պատմական «Հայկական Միջագետք»-ի տարածքը՝ Եփրատի միջին եւ Տիգրիսի վերին հոսանքները: Այդ տարածքում կան բազմազան եւ մեծ քանակութեամբ մետաղի հանքեր՝ որոնք շահագործել, մշակել ու արտահանել են խուռիները, որի պատճառով էլ «Մայտան» պետութեան հարաւի հարեւանները՝ եւ մասնաւորապէս արաբները, երկրանունը այս անգամ («մայ=ջուր»-ի փոխարէն) տառադարձել եւ հնչեցրել են « ﻣﻌﺪﻥ »-մա՛ադան՝ որ «մետաղ» է նշանակում նրանց լեզուով: դեպի արեւելք ընկած Էլ-Օլ կոչվող արաբական վայրում գտնված արձանագրություններում Բադդ աստծու քրմուհիները նշված էին “ղվ”, իսկ քուրմերը՝ “ղվտ” ձեւով: Այդ բառերից իբր թե ծագում է “ղեւտ” անունը:
Մովսեսը ամուսնացավ մադիանական քուրմի դստեր հետ եւ ընդունեց նրա կրոնը, իսկ հետո ինքը դարձավ քուրմ, այսինքն ղեւտ»:418418. Զենոն Կոսիդովսկի, «Բիբլիական Ավանդապատումներ», Երեւան 1970, էջ 211:
Մեկնաբանութիւն.-
Ի հարկէ «Ղեւտ» կամ «Ղեւտացի դառնալ» (Աղիւնցի, առիւծեցի, Ղպտի դառնալ) արտայայտութիւնը անհեթեթութիւն է: Այն ձեռքբերովի մի յատկանիշ կամ որակ չի՛ եղել՝ այլ հոգեւորական-քրմական դասակարգի ժառանգական սեփական անուանումը:
Ուստի կարող ենք ասել, որ մարգարէն ծնունդով եղել է Աղիւնցի հրեշտակների Եգիպտական սերնդից՝ ներկայի Ղպտիներից: Նաեւ պատահականութիւն չէ՝ որ սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցը մարգարէին դասակարգել է օրինապահ-օրէնսդիրների շարքին:419419. «Յաճախապատում», նոյն, էջ 31:
Երբ արդէն գիտենք «Ղեւտացի»-«Աղիւնցի»-ների ծագումը, ինքնութիւնը, առաքելութիւնն ու Միջերկրածովեան բնակավայրերը՝ ապա պարզ է դառնում թէ «ղեւտ» Մովսէս մարգարէն ի՞նչ է ուզեցել ուսուցանել ֆալլոսապաշտ յուդայականներին:
Ինչպէս սուրբ Մ. Մաշտոցն է գրում՝ Մարգարէն ուզեցել է նրանց վերադարձնել «է»-ի (Սուրբ Երրորդութեան) աստուածատուր օրէնքներին եւ կրօնին: