8.Օլիմպոս եւ Զրուան
Ըստ Խորենացու՝ Նօյի երեց Զրուան որդու զաւակների բնակութեան արեւմտեան ծայրամասը կոչուել է Դիւցընկեց, որն էլ յետագայում անուանափոխուել է Օլիմպոսի:
Զրուանի նորածին արու զաւակները արեւելքից Դիւցընկեց են փախցուել Զրուանի քոյր Աստղիկի կարգադրութեամբ, հետեւաբար ջրհեղեղից յետոյ այդ տեղի բնակիչներն են եղել մասնաւորաբար Զրուանեաններ կամ Քիշեցիներ՝ Աբեղեան-Բելասգեանների եւ Գաբեղեանների կողքին:
Կրկին դիմենք Խորենացուն.
«Քանզի ոմանք յարեւելից՝ Զրուա՛ն զՍեմ կոչեն, եւ Զարուա՛նդ զգաւառն անուանեալ ասեն մինչեւ ցայժմ»:183183. Մ․ Խորենացի, նոյն, էջ 26։
Թարգմանենք. «Քանզի արեւելքում ոմանք Սէմին Զրուան են կոչում՝ եւ Զարուանդ են անուանում նրա անուանակիր գաւառը մինչեւ օրս»:
«Զարուանդ»-ով հաստատւում է՝ որ «Զրուան»-ի «Զր» արմատն առաջացել է «Զար»-ից:
«Զար» արմատին հանդիպում ենք հայկական մի շարք անուններում եւ տեղանուններում, ինչպէս Զարմայր, Զարուհի, Զարեհ, Զարիշատ, Զարեհաւան, նաեւ հասարակ բառերում՝ ինչպէս զարմ, զարմանալ, զարգանալ, զարթօնք, նոյնիսկ ժողովրդական պարերգ «Թամզարայ»-ում, եւայլն:
Սրանցից ամենայատկանշականը Զարիշատ քաղաքի անունն է՝ որ կարծում ենք թէ Զար-Զրուանի տօհմի բնակավայրն է եղել, քանզի «շատ» արմատը նաեւ «բնակավայր» է նշանակում, ինչպէս Արտաշատը՝ Արտաշէսի տօհմի բնակավայրն է եղել, Երուանդաշատը՝ Երուանդի տօհմի բնակավայրը:184184. Անգլ․ set-tel=մի տեղ հաստատուել, երբ հայ․ «ծտ»-ը անգլ․ «set»-ն է, իսկ «tel»-ը՝ «տեղ»-ը։ «Սատ- «սիտ»-ն ու «շատ»-«շիտ»-ը՝ պայմանականօրէն «հոմանիշ» զոգեր են։ Մեր ժողովուրդը այսօր էլ ունի բարբառային երանգով մի արտայայտութիւն՝ «ստրուի՛ր»=»տեղդ նստի՛չ»․ «մի տեղ յարմարուի՛ր»» Նոյն արմատն ունի արաբ․ « ﺮﺗﺎﺳ » (սատեր) բառը։
Այս նիւթը անմիջականօրէն կապ ունի Տիտան-Քամի Զրուանից բռնագրաւած տարածքի տեղորոշման հետ:185185. Տես՝ 37-րդ ենթայօդուածը, էջ 117։