3. Բացարձակ Միաստուածութիւն

Ամբողջ քաղաքակիրթ մարդկութիւնը պաշտօնականօրէն ընդունել է, որ Յուդայականութիւնը միաստուածութիւն դաւանող առաջին կրօնն է եղել աշխարհում, ուստի եւ յառաջդիմական ու լուսաւորչական մեծ ներդրում է ունեցել մադկութեան հոգեւոր կեանքում:

Չժխելով հանդերձ Յուդայականութեան մեծ դերը մարդկութեան կեանքում՝ պէտք է ասել, որ դա եղել է առաջին անջատողական կրօնը, եռաստիճան Միաստուածութեան մի՛ միաւորի պաշտամունքով, այն էլ «Է»-ի ամենաստորին հանգոյցի՝ ֆալլոսի: Նշենք, որ «Յուդայականութիւն» բառի արմատ «յուդ»-ը առնուազն արաբերէնում եւ սանսկրիտում նշանակում է «շիւ»:

Մենք չենք ձգտում վարկաբեկելու այդ կրօնը, քաւ լիցի: Քանզի դրա առաջացումը պատմական մի անհրաժեշտութիւն է եղել:⁷⁵⁰750. Մարդկութեան քանակը բազմացնելու խնդիր է եղել մի ժամանակ:

Ինչ կը վերաբերի յուդայականներու պաշտած Եհովային՝

Նշանաւոր լեհ գրող Զենոն Կոսիդովսկու «Բիբլիական Ավանդապատումներ (տպ. Երեւան, 1970) գրքի ծանօթագրութիւնների բաժնում (էջ 563) կարդում ենք.

«Եհովա - որը ըստ մի վերսիայի, նշանակում է գոյող, իսկ ըստ մյուս վերսիայի՝ վայր ընկնող…»:

Նոյն Զենոն Կոսիդովսկին գրում է.

«Աբրահամի ժամանակներից սկսած, դարեր շարունակ, հրեաները Եհովային պատկերում էին օձի կերպարանքով: Միայն քուրմերը պատկերամարտութեան իրենց մոլուցքի մէջ ոչնչացրին այդ խորհրդանշանները, նշաւակելով դրանք որպէս կռապաշտութեան դրսեւորում»:⁷⁵¹751. Զենոն Կոսիդովսկի, նոյն, էջ 211-212:

Հայոց եւ այլ քրիստոնէական եկեղեցիներում «Հալելու յահ» արտայայտութեան մեկնութիւնը՝ իբր «փառաբանեցէ՛ք յահին»⁷⁵²752. Հասկանալ՝ Եհովային: , սխալ է հիմնապէս, իր սարսափելի հետեւանքներով հանդերձ: Քանզի մի-միայն բարձրեալ Աստուածն է փառաբանութեան արժանի:

«Հալելու յահ»-ը նշանակում է «լուսաւորեցէ՛ք յահին»՝ այսինքն գլորեալին, խաւարեալին ու նրա հետեւորդներին՝ որպէսզի նրա՛նք էլ լուսամիտ դառնան: Սա քրիստոնեայ մարդու կարեւորագոյն առաքելութիւններից մէկն է: Դրա համար է որ Յիսուս մարդացաւ Յուդայում՝ եւ ո՛չ այլուր:

Զենոն Կոսիդովսկին գրում է.

«Ելից գրքում (գլ. 6, տուն 2-4) մենք կարդում ենք հինհրեական լեզվից թարգմանված հետեւյալը. “Ես եմ Եհովան՚: Եվ երեւցա Աբրահամին, Իսահակին եւ Հակոբին ՚ամենակարող աստված՚ (Էլ Շադդաի) անունով, բայց իմ ՛Տեր՛ անունով նրանց չհայտնվեցա: Հնգամատյանում… Բիբլիայի բանաքաղները այդ անունը նրա մեջ մուծել են շատ ավելի ուշ»:⁷⁵³753. Զենոն Կոսիդովսկի, նոյն, էջ 210, 211:

Հետեւութիւն.-

Աբրահամին, Իսահակին եւ Յակոբին երեւացած աստուած-հրեշտակի «Էլ Շադդաի» ինքնանուանումը սխալ է տառադարձուել:

«Շադդա» բառի հիմքը «Շադիդ»-ն է՝ որ հին եբրայերէնում եւ արաբերէնում նշանակում է «ուժեղ»: «Էլ Շադդաի»-ի այդ բառարմատից է ստացուել «ամենակարող» իմաստը:

Սակայն յուդայական այդ «աստուածանունը» եղել է ո՛չ թէ «շադդայ»՝ այլ «շատտայ», «մասնատող» իմաստով, որի համապատասխան հայերէն արմատն է «սատ»-ը, ինչից էլ «սատանայ»-ն, «սատ անող այ»-ը, «մասնատող հրեշտակը», նաեւ «Աստծուն հակադրուած հրեշտակը»:

Ուշագրաւ է, որ հրեական հնագոյն ապատմութեան մէջ Պաղեստինի տարածքում ստեղծուել են երկու անջատ հրեական պետութիւններ, որոնցից մէկը կոչուել է Յուդայ՝ իսկ միւսը Իսրաէլ: Այս երկւութիւնը արդիւնք է դրա՝ որ «Յուդայ» պետութեան կրօնն ու կենցաղը եղել է ֆալլոսապաշտական, իսկ «Իսրաէլ» պետութեան կրօնն ու կենցաղը եղել է Մովսիսական: Մովսիսականները եղել են «Է»-ի՝ այսինքն «Մէ՛կ ամբողջական Երրորդութեան» հետեւորդները:⁷⁵⁴754. Սուրբ Մ. Մաշտոց, «Յաճախապատում», Գլուխ Երրորդ: Մարգարէն փորձել է յուդայականներին դարձի բերել՝ սակայն նրանք այսօր «Իսրայէլ» անուան տակ թագնուելով շարունակում են երգել իրենց հին երգը: