12.Ուրարտու

Թէ ինչո՞ւ են մեր պատմաբանները խրտնում «Ուրարտու»-ից եւ «Ուրարտացի»-ներից՝ կարելի է զարմանալ միայն:

Վերլուծում.-

«Ուրարտու»-ն բաղկացած է «Ուր», «Ար» եւ «տու» արմատներից:

1.«Ուր»-ը այսօր էլ օգտագործւում է հայերէնում՝ «տեղ» իմաստով:

Պատմական «Ուրհայ» քաղաքանունը նշանակում է «Հայի տեղ», «Հայոց բնակավայր»:

«Ուր»-ը այս պարագյում համապատասխանում է անգլ. «where»-ին:

«Ուր»-ը նաեւ «վերգետնեայ հոսող ջուր» է՝ որի մօտակայքում են հիմնուել բնակավայրերը ընդհանրապէս:

2.«Ար»-ը տառացիօրէն վերծանւում է մի քանի իմաստներով՝ որոնք իրար լրացնող ու ամբողջացնող բովանդակութիւն ունեն:

Առաջինը՝ «Արեւի րոպէն ու մասնիկն» է՝ որ ամբողջ ցերեկն է, լոյսի րոպէն է՝ արարչութեան պահն ու արարուած մասնիկը:

3.«Տու»-ն «տալ» բայի արմատն է՝ ինչպէս «լուսատու»-ի, «ստնտու»-ի մէջ:

Հետեւաբար՝ ի մի բերելով «Ուր»-ի «Ար»-ի եւ «տու»-ի բովանդակութիւնները՝ «Ուրարտու»-ն կը բովանդակի.

1.«լոյս տուող տեղ՝ բնակավայր», եւ այդ լոյսը արարչական է՝ Աստուածային:

2.«Արարողների բնակավայր»:

Ուստի «Ուրարտու»-ն Աստուածային իմացական լոյսը սփռող տարածք է՝ ու արարողների բնակավայր:

Նոյնիսկ Սումերական հերոս Գիլգամէշ-ն է բարձրացել Հայաստան՝ այդ լոյսն ստանալու համար:

Ուրարտական պետութեան կարեւորագոյն գործունէութիւններից մէկն է եղել ջրանցքներ բանալն ու ամբարտակներ կառուցելը: Այս առումով էլ՝

3.«Ուր-ար-տու»-ն բովանդակում է «ջրանցքներ արարող» եւ

4.Հոսող ջրից «ար»՝«լոյսի մասնիկ»-«բերք – ստացող ու «տուող» իմաստը:

Մենք, Հայերս «Ուրարտու»-ից խուսափելու կամ ամաչելու ոչ մի պատճառ չունենք. թող զեղծարարները ամաչեն ու մտածեն թէ ի՞նչ անեն:⁴⁶³463. Տես նաեւ՝ յօդուած «3»-ի «Խոյ» կենդանակերպին վերաբերուող բաժնի «Յաւելուած»-ը, էջ 193: