4.Տաւրոյ Բերան(Տուրու Բերան)
Արաբական վերոյիշեալ աղբիւրից տեղեկանում ենք.
«Ցուլի մռութը ծովի մէջ էր»:
Մեկնաբանութիւն.-
1.Այդ ծովը Վանայ ծովակն է՝ Ցուլի բացուած մռութի մէջ: «Մռութը» ուրուագծւում է ծովակի հիւսիսում՝ Նեխ Մասիք (Սիփան), արեւմուտքում՝ Սարակն (որ եւ Նեմրութ – մի գուցէ «ներքին-ստորին մռութ իմաստով) եւ Մարութայ սարով, ապա աւարտւում է հարաւի Առնոս ու Արտոս գագաթներից արեւմուտք ընկած լեռնազանգուածների համայնապատկերով: Տես՝ Պատկեր «2»:
Պատկեր «2» Ցուլ-Տաւրոսի մռութը «ջրի մէջ»
Համեմատէ՛ք մեր թուարկութեան 2-րդ դարի հեղինակ Պտղոմէոսի կազմած քարտէսի -Tospins regio3131. “Հայաստանի Պատմության Ատլաս», Ա մաս, Երեւան, 2004, էջ 91։ Այսուհետեւ՝ «Ատլաս»։ – «Տոսպի շրջան»-ում Վանայ լճի արեւելքին պատկերուած «Կետ»-ի բացուած երախի հետ: Տես՝ Պատկեր «3»:
Պատկեր «3» Պտղոմեոսի Ասիայի III քարտէսը – II-րդ դար
2.Տարօնը գտնւում է Տաւրոսի հիւսիսային ստորոտին, ուստի Տարօնի հետ առնչուող «Տուրու բերան»-ը պէտք է ունենար «Տաւրոյ բերան» ուղղագրութիւնը՝ եւ նոյնանար արաբական առասպելի «ցուլի մռութ»-ի տարածքի հետ:
Մատենագրական
Փաւստոս Բիւզանդը3232. Փաըստոս Բիւզանդ, «Պատմութիւն Հայոց», Երեւան 1987, էջ 30։ կը գրէ.
«Եւ ետ Վաչէի զօրավարի զականս Ջանջանակին եւ զՋրաբախիս եւ զՑլու գլուխ, ամենայն գաւառակօքն հանդերձ»:
Պարզ է որ խօսքը վերաբերւում է Մեծ Հայքի որոշակի տարածքներին, սակայն աշխարհաբարի թարգմանող Մալխասեանցը չի մեկնաբանել «զՑլու գլուխ»-ը, որ նոյն ինքն Տաւրոյ Բերանի տարածքն է: