Աւանդուած Նախագիտելիք

1.Հայկական Տաւրոս

Աւանդուած Նախագիտելիք.-

Ինչպէս որ Մարդն է արարուել Աստուծոյ պատկերով՝ այդպէս էլ երկիրն է արարուել երկնքի («երկնքի հաստատութեան») պատկերով:

Երկնքի համաստեղութիւնները (հաստատութիւնը) երկրի վրայ ներկայացուած են լեռնաշղթաներով ու գետերով, աստղերը՝ լեռնագագաթներով: Պատկերացրէք Մասիսների գագաթներին նստած ձիւնի ուրուագծերը` որոնք «աստղ» են խորհրդանշում:

Ցուլը «տաւր»-ն է (Տաւրոսը), եւ «տաւր»/«տօր»-ից է առաջացել լատինական Toro-ցուլը:

Արաբական առասպելաբանութեան մէջ գտնում ենք.-

«Արարչութիւնից յետոյ Աստուած երկիր ուղարկեց հրեշտակին: Երկիր իջեւանելով՝ նա մի հաստատուն տեղ չգտաւ ոտները հենելու, եւ դիմեց Աստծուն: Արարիչն արարեց երկրային ցուլը՝ երկնային ցուլի պատկերով, եւ հրեշտակը հաստատուեց դրա մէջքին»1313. «Մաւսուատ Ասաթիր Ալ-Արաբ», Մուհամմետ Աջինա, «Դար էլ Ֆարաբի» հրատ., Բեյրութ, Լիբանան, 1994թ., էջ 122, արաբերէն լեզուով: :

Մեկնաբանութիւն.-

Յիշենք Աստուածաշնչի առաջին պարբերութիւնը.

«Սկիզբէն Աստուած երկինքն ու երկիրը ստեղծեց: Երկիրը անձեւ ու պարապ էր եւ անդունդին վրայ խաւար կար եւ Աստուծոյ Հոգին ջուրերուն վրայ կը շարժէր»:

Կարելի է հետեւցնել, որ արարչութեան սկզբում երկիրը ամբողջութեամբ ծածկուած էր ջրով: Իսկ արաբական առասպելի տուեալով՝ ջրից յայտնուած առաջին հրէշ-ցամաքը 1414. «Հրէշ» նշանակում է «հուր շնչող»՝ որը երկրային հարթութեան վրայ պատկերում է հրաբուխ: Իսկ Հնդկական Վեդաներում հայերէնի «հրէշ»-ը ներկայացուել է «Րիշի» բառով՝ որպէս երկնային առաջին արարուածներօ անունը, որոնք համապատասխանում են աստղերին եւ աստղակոյտերուն: Հետեւաբար «հրեշտակ» բառը կարելի է հասկանալ «հրեղէն ակ»:  եղել է Ցուլ-Տաւրոսը1515. Դրա համար էլ Ցուլ կենդանակերպը ներկայացնում է «երկիր»-«ցամաք»-ը: , որի վրայ է հաստատուել հրեշտակը: Վերջինս երկնքից ուղարկուել է երկրագնդին հոգ տանելու եւ մշակելու այն: Սոյն հրեշտակը անմարմին հոգեւոր մի ոյժ չի եղել՝ ինչպէս կրօնական պատկերացումներում, այլ մսով-ոսկորով մի էութիւն, հզօր ու պայծառ հրեղէն լուսապսակով (aura):